نوشته‌ها

اما​ و​ اگر های نانو​فناوری در​ بسته بندی​ مواد​غذایی

با توجه به افزایش جمعیت و ضرورت حفظ منابع برای نسل های آینده، در سال های اخیر استفاده از راهکارهای جدید بسته بندی مواد غذایی مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.

نانوفناوری یکی از این راهکارهاست که می تواند در بهبود بسته بندی و قابلیت های آنها نقش مهمی داشته باشد، اما همزمان با افزایش تاثیر فناوری نانو بر صنایع غذایی و ورود این محصولات به بازار مصرف، اهمیت سلامت و ایمنی این گروه از مواد غذایی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. اطمینان از سلامت و امنیت غذاهای بسته بندی شده به کمک فناوری نانو موضوعی است که موجب شده گروهی نسبت به استفاده از این ترکیبات در بسته بندی ها دچار تردید شوند. به گفته متخصصان، بسته بندی مواد غذایی از دو دیدگاه قابل توجه است؛ نخست این که بسته بندی از جمله عوامل مهمی است که می تواند ماندگاری محصولات و فرآورده های غذایی را کنترل کند و موضوع دیگری که باید مورد توجه قرار گیرد و بسیاری از کشورها در سطح دنیا در این مسیر فعالیت های موفقی داشته اند و لازم است کشور ما هم در این حوزه به طور جدی وارد عمل شود این است که بسته بندی هایی که از آنها در صنایع غذایی استفاده می شود باید سازگار با محیط زیست باشند. یکی از مشکلاتی که ما در دنیای امروز با آن مواجه هستیم انباشتگی انواع پلیمرهایی است که براحتی در طبیعت تجزیه نمی شود و در نتیجه موجب آلودگی طبیعت شده است؛ پلیمرهایی که عمدتا به منظور بسته بندی نوشیدنی ها و خوردنی های دنیای مدرن ما تولید شده اند.

سلامت مواد غذایی در کنار سلامت​ مصرف کنندگان

به عقیده کارشناسان حوزه صنایع غذایی، در دیدگاه نخست، بسته بندی به عنوان راهکاری برای افزایش ماندگاری مواد غذایی مطرح است و می توان از روش های مختلفی برای رسیدن به این هدف استفاده کرد.

دکتر بهاره عمادزاده، مدیرگروه نانو فناوری مواد غذایی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی در گفت وگو با جام جم می گوید: یکی از روش هایی که در بسیاری از کشورها مورد توجه قرار گرفته و متاسفانه در کشور ما در سطح تحقیقات باقی مانده، استفاده از قابلیت های نانوفناوری است. ما می توانیم براساس این فناوری شناساگرهایی را طراحی کنیم که ماندگاری محصولات غذایی را پایش می کنند. عملکرد این شناساگرها به این شکل است که به عنوان مثال شاخص های رنگی روی آنها تعبیه شده که با گذشت زمان تغییر رنگ می دهد. اکنون این شاخص ها یا شناساگرها بدون به کارگیری فناوری نانو تولید می شود. بررسی ها و آزمایش های انجام شده نشان می دهد استفاده از فناوری نانو می تواند حساسیت این شاخص ها را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. نانوذرات از یک ساختار اختصاصی برخوردارند و این ساختار می تواند حساسیت شناساگرها را در پایش ماندگاری مواد غذایی افزایش دهد. گذشته از این مواد نانو و محصولات تولید شده از نانومواد با توجه به خواص منحصربه فردی که دارند می توانند در کنترل خواص بازدارنده بسته بندی ها به ایفای نقش پرداخته و گازهای ورودی به بسته بندی مواد غذایی را تحت کنترل قرار دهند.

ما در ایران از نظر بسته بندی مواد غذایی نتوانسته ایم همگام با بخش های دیگر فناوری پیشرفت داشته باشیم. یعنی در خیلی از فناوری های مطرح در حوزه علوم و صنایع غذایی، قدم های خوبی برداشته شده و پیشرفت های چشمگیری داشته ایم اما یکی از بخش هایی که مغفول مانده و نسبت به آن توجه ویژه ای از نظر صنعتی نشده بسته بندی و فناوری هایی است که می توان در این حوزه از آن استفاده کرد.

گرچه ایمنی محیط زیست و استفاده از مواد سازگار با محیط زیست در بسته بندی مواد غذایی ضرورت مهمی است اما این روند باید تا جایی ادامه پیدا کند که به مصرف کنندگان هم آسیبی نرسد. از سوی دیگر باید از این موضوع هم اطمینان پیدا کرد که بقایای ترکیبات نانو که وارد پساب ها می شود سلامت انسان و محیط زیست را در معرض خطر قرار ندهد. اینها از موضوعاتی است که در این حوزه بحث برانگیز شده است. دکتر عمادزاده در این باره معتقد است: هر علمی از دو جنبه باید بررسی شود؛ هم از نظر نقشی که در سلامت جامعه دارد و هم از نظر خطراتی که ممکن است با خود همراه بیاورد. در هر علمی ابتدا جنبه های مثبت بیشتر خودش را نشان می دهد و با گذشت زمان و در مطالعات و تحقیقات، جنبه های منفی هم کم کم خودنمایی می کند.

بسته بندی می تواند به شکل پوششی باشد که در تماس مستقیم با محصول قرار می گیرد. گاهی نیز بسته بندی ها به طور مستقیم با محصول در تماس نیست. در رابطه با محصولات غذایی که در بسته بندی آنها از فناوری نانو استفاده شده است دیدگاه مخاطره آمیزی وجود دارد، اما در خصوص این که حضور این ترکیبات در طبیعت چه آثار مضری بر محیط زیست دارد موضوعی است که در خصوص آن باید حتما مطالعاتی عمیق انجام شود.

بسته بندی های فعال

کشور ما در زمینه بسته بندی، پیشرفت چندانی نکرده و اگر کاری در این زمینه انجام شده صرفا به مقالاتی آکادمیک محدود می شده است. یکی از کارهایی که بتازگی در پژوهشکده علوم و صنایع غذایی مورد توجه قرار گرفته نوع خاصی از بسته بندی است که صفت فعال را یدک می کشد. بسته بندی هوشمند نوع پیشرفته تری از بسته بندی های فعال به شمار می آید. تحقیقات انجام شده درباره بسته بندی هایی با این ویژگی قدمت چندانی ندارد اما با وجود این پیشرفت های قابل توجهی در این حوزه انجام شده و هم اکنون انواع مختلفی از بسته بندی های فعال در بعضی از کشورها از جمله آمریکا و ژاپن تجاری سازی شده است.

به گفته دکتر راضیه نیازمند، عضو هیات علمی گروه شیمی مواد غذایی پژوهشکده علوم و صنایع غذایی و مجری طرح بسته بندی های فعال، در این پژوهشکده در سطح تحقیقاتی درباره نوع خاصی از بسته بندی های فعال که گیرنده اکسیژن هستند کار شده است. در این بسته بندی از یک ماده زیست فعال استفاده می شود که به جای تماس مستقیم با ماده یا فرآورده غذایی، در داخل بسته بندی قرار می گیرد و عملکردی که از آن انتظار می رود را داخل بسته بندی ایفا می کند. معمولا هدف عمده این بسته بندی ها این است که زمان ماندگاری ماده غذایی افزایش پیدا کند و نکته قابل توجه این که این ترکیب وارد بسته بندی می شود و ممکن است به مرور زمان رها شده و وارد فرآورده غذایی شود. بنابراین باید این ماده از نظر صنایع غذایی ایمن باشد و مشکلی ایجاد نکند.

این گروه از محققان در بسته بندی های فعال از نمک اسکوربات استفاده کرده اند که نوعی ویتامین C است. ضمن این که این نمک یک ترکیب آنتی اکسیدان و گیرنده اکسیژن است.

اگر هم رها شده و حتی مقدار زیادی از آن وارد ماده غذایی شود، مشکلی ایجاد نمی کند. البته از نظر فناوری باید کار تا نیمه صنعتی و صنعتی شدن پیش رود، اما مزیت این روش این است که در ایران کار زیادی روی آن انجام نشده است. خیلی از ترکیبات در ابعاد نانو خطرساز می شوند چون نانو براساس ویژگی های متفاوتی از مواد در ابعاد کوچک تر تعریف شده است.

دکتر نیازمند در پاسخ به این پرسش که آیا درباره ایمنی نمک اسکوربات در ابعاد نانو تحقیقاتی انجام شده، می گوید: ما به طور کلی روی این ترکیب در ابعاد نانو تحقیقاتی را انجام داده ایم. استفاده از مواد در ابعاد نانو یکنواختی کار را افزایش می دهد.

خیلی از ذرات در این ابعاد مشکل ساز است اما نمک اسکوربات ترکیبی است که در ابعاد نانو هم ایمن است و حتی ممکن است این ترکیب در چنین مقیاسی در خود ماده غذایی وجود داشته باشد. بعضی از ترکیباتی که در حوزه نانوفناوری از آن استفاده می شود ممکن است ایمن نباشد. ما قصد داریم در کارهای بعدی از آنتی اکسیدان ها و عصاره های دیگری استفاده کنیم که خواص مختلف دارویی دارند. ورود این ترکیبات به بسته بندی موجب می شود بسته بندی حالت فعال پیدا کند و عملکرد خاصی را از خود نشان دهد. از این بسته بندی می توان برای طیف وسیعی از فرآورده ها استفاده کرد.

گروهی از محققان بر این باورند که ایمنی نانو مواد تائید​شده نیست و می تواند به سلامت انسان و جامعه آسیب برساند. گروهی دیگر نیز می گویند باید برای همگام بودن با دیگر کشورها در این مسیر حرکت کرده و موانع موجود را رفع کرد. پیش بینی ها نشان می دهد در آینده ای نزدیک روزی می رسد که بتوانیم از ترکیبات اتمی و مولکولی، مواد غذایی مورد نیازمان را تهیه کنیم گرچه برای استفاده کاربردی از این فناوری راهی طولانی در پیش است اما انتظار می رود این پیشرفت بتواند به مسیری برای گسترش تولید محصولات غذایی با کیفیت تر و ماندگارتر منتهی شود که به این ترتیب نه تنها می توانیم از مواد غذایی با کیفیت تر استفاده کنیم، بلکه در مصرف مواد خام هم صرفه جویی خواهد شد.

طراحی کاتالوگ

کاتالوگ یعنی کالانما، کارنما، یعنی دفتر راهنمای کالاها و فعالیت ها و مشاغل مختلف
– یعنی فهرست و صورت کالاها یا خدمات
– یعنی اطلاعات ارائه شده جزئی و ریزتر و حاوی شرح مختصات و ظرایف کالاها و یا خدمات مورد نظر
– کاتالوگ در واقع راهنمای کالا و کالانامه محسوب می شود و حاوی فهرست کالاهای تولیدی توسط یک موسسه و کارخانه است و می تواند حاوی معرفی مشاغل و موسسه های خدماتی، اجتماعی و فرهنگی نیز باشد.
– در یک کاتالوگ نام هر کالا، مدل، شماره یا شکل و تصویر مشخصات فنی و توضیحات ضروری آن کالا یا خدمات درج میگردد تا به خریدار در انتخاب بهتر کمک کند.
– بعضی کاتالوگها برای سفارش خرید در دسترس مردم قرار داده می شوند تا اجناس مورد نیاز خود را مطابق لیست کاتالوگ از فروشگاههای مورد نظر درخواست کنند.

طراحی کاتالوگ نوعی از تبلیغات در عرصه تولید، تجارت و خدمات می باشد که می تواند در برقرار کردن ارتباط مستقیم و چگونگی انتقال مفاهیم و تبادل اطلاعات به مخاطب، نقش به سزایی داشته باشد.

از خلق و طراحی کاتالوگ درجهان تبلیغات مدت زیادی نمی گذرد در اواسط قرن بیستم انسان صنعتی با جامعه سرمایه داری آن زمان، لحظه ای توانست از طراحی کاتالوگ وطراحی بروشور تبلیغاتی به عنوان یک وسیله تبلیغاتی استفاده کند که دیگر ابزارها و فکرهای گذشته چون اطلاعیه ها و تراکت های تک رنگ و معرفی های حضوری و لفظی جوابگوی نیاز تولید کنندگان نبودند. به ناچار برای به وجود آوردن انگیزه، رقابت و معرفی بازار تولید و محصولات عرضه شده به بازار، اقدام به خلق شیوه نوینی از پدیده های گرافیک کردند تا «مخاطبان» بتوانند در فرصت مناسب و با شرح و تصاویری که در این وسیله تبلیغاتی درج شده بود با تولیدات و خدمات عرضه شده آن مرکز آشنا شوند. به وجود آمدن تنوع در تولیدات برای جامعه مصرفی و شکوفایی صنعت نو پای بعد از جنگ جهانی دوم، عرصه تبلیغات را چنان تحت تاثیر قرار داد که دیگر محصول تولید شده بدون تبلیغات وسیع، جایی در بازار آن زمان نداشت. به ناچار رفته رفته برای هدایت افکار وسیع جامعه باید چاره ای اندیشید تا با روش جدیدتری بتوان بازار موجود را از دست رقبا ربود و این امر مهم نیاز به نو آوری در عرصه گرافیک را باعث شد.طراحی کاتالوگ و ساخت آن وسیله خوبی بود تا مخاطبان بتوانند راغب به خواندن و دیدن تصاویر در جهت آشنایی بیشتر با محصولات تولید شده در وقت و زمان کمتری باشند. شناخت تولید چه از لحاظ کمی و چه از لحاظ کیفی، معرفی شاخه های مختلف تولید، معرفی ساختار و مشخصات فنی از طریق متن نوشتاری، ارتباط تصویری مخاطب با محصولات و یا خدمات ارائه شده و… همه و همه از عملکردهای سنجیده کاتالوگ بود. در اوایل تنظیم ، خلق و طراحی کاتالوگ شکل آن به صورت یک برگه پشت و رو بود که بیشتر به تراکت شبیه بود ولی روی جلد آن حال و هوای پوستر داشت. در اوایل سال های ۱۹۷۰ میلادی ابعاد آن به صورت استاندارد ۳۰×۲۱ در کشور فرانسه تعریف شد. طبق این تعریف طراحی کاتالوگ ها معمولاً از دو برگ بیشتر هستند و علاوه بر بیان تصویری از متون نوشتاری جهت معرفی و جذب و هدایت مخاطبین استفاده می شود. مهمترین دلیل برای استفاده از کاتالوگ همانا قادر ساختن افراد جامعه برای شناخت تولیدات و خدمات «بدون نیاز به واسطه» و رویت محصولات و مطالعه آن در «فرصت مناسب» به جهت قابل «حمل و نقل» بودن و همچنین جایگزینی مناسب برای پوستر و دیگر موارد تبلیغاتی است.

طراحی کاتالوگها غالباً به دو صورت معرفی می‌شوند:
۱. یا وسیله ای برای معرفی یک محصول یا خدمت از چندین محصول یا خدمات عرضه شده می باشند. (تک محصولی)
۲. یا وظیفه معرفی چندین محصول یا خدمات جدید با عملکردهای مختلف را بر عهده دارد. (چند محصولی)
آنچه باید در طراحی کاتالوگ خوب منظور شود:

۱. خلاصه ای از معرفی نام و عملکرد کارخانه تولیدی و شناساندن فعالیت ها در شروع مباحث کاتالوگ.
۲. معرفی امتیازات و رتبه های تولید (استاندارد – ایزوهای موجود) و…
۳. معرفی هر چه بیشتر در خصوص جدیدترین و بهترین ساخته ها و خدمات.
۴. ارائه اطلاعات و راهنمایی صحیح مخاطبان با استفاده از درج مشخصات فنی – خدمات ارایه شده – قابلیت های خاص و وجه تمایز آن نسبت به تولیدات متشابه، چه در تولیدات گذشته کارخانه و یا آنچه در بازار فعلی موجود می با شد.
۵. وجود تصاویر و متون نوشتاری در کاتالوگ میزان تصمیم گیری و انتخاب صحیح را برای مخاطب سهل و آسان می کند و اوست که با دیدن و خواندن موارد فوق به زمان انتخاب و تصمیم خود سرعت می بخشد.
۶. کاتالوگ دید مقایسه ای به وجود می آورد. بدین صورت که مخاطب و یا مخاطبین از بین چند محصول معرفی شده به جهت مدل – کیفیت – کاربری – استحکام و از همه مهم تر هزینه برنامه ریزی شده جهت خرید و غیره، بتواند یکی را که با شرایط او سازگار است انتخاب و خریداری کند
۷. با درج آدرس، تلفن و آدرس اینترنتی، بتواند شناخت بیشتر را برای مخاطب فراهم کند.

از ویژگی‌های طراحی کاتالوگ می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱. قابل حمل بودن و مطالعه آن در زمان فراغت.
۲. خلاصه گویی و پرهیز از هر نوع افراط در توضیح بیش از اندازه موارد درج شده در کاتالوگ.
۳. ارتباط برقرار کردن بدون واسطه با مخاطب.
۴. ترکیب تصویر با متن در جهت شناخت بیشتر مخاطب.
۵. با توجه به فرصت مناسب مخاطب جهت مطالعه کاتالوگ، انتخاب دقیق و سنجیده را برای مخاطب مهیا می کند.
۶. طراحی کاتالوگ ها به جهت انتقال اطلاعات و موارد ذکر شده در بالا نسبت به پوستر و تراکت فراتر و سنجیده تر عمل می کند.

هدف از طراحی کاتالوگ:

– دادن آگاهی های لازم و ضروری به مخاطب، که ضمن معرفی کالا و خدمات، نقش و هدف تبلیغ هم دارد که باعث تصمیم گیری می شود.
– اثر تبلیغاتی و تاثیر کاتالوگ و بروشور بسیار است و در انتخاب و تغییر سلیقه مخاطب نقش بسیار دارد.
– کاتالوگ ها حاوی اطلاعاتی از قبیل اندازه، رنگ، وزن، قیمت، شیوه نگهداری و ویژگی های مورد نیاز مخاطبان است و جواب سوالهای مخاطبان را می دهد.
قطع طراحی کاتالوگ:

قطع کاتالوگ مثل بروشور و کتاب متنوع است و برای سهولت مخاطبان در انتخاب کالا و خدمات برخی ساده، برخی لوکس است و باید به نحوی طراحی شود که سریع اطلاعات لازم را در اختیار مخاطب قرار دهد.
طراحی مجله

تا آنجا که صفحه‌ آرائی و طراحی به هم مربوط می‌شوند، روزنامه و مجله هم از جهاتی با یکدیگر شباهت دارند ولی، از جهت دیگر به طور چشم‌گیری با هم متفاوتند. بدون تردید، عناصر بصری اساسی مانند : فضای سفید، تصاویر، نوع نمایش، نوع متن و برخی تزئینات تایپوگرافی ـ در هر دو مورد یکسان هستند. حتی می‌توان گفت که؛ وظایف اساسی در هر دو وسیله ارتباطی نیز یکسان است، مسلماً افرادی که روزنامه و مجله را صفحه‌آرائی می‌کنند سعی در ترغیب و تداوم توجه خواننده‌ها دارند. اما این گفته‌ آخر بسیار ساده‌انگاری است. روزنامه‌ها با حقایق سر و کار دارند و اشتیاق طبیعی برای خواندن اخبار در وجود خواننده‌ها وجود دارد و آنها را به‌آن سمت سوق می‌دهد. بیشتر مجله‌ها با سرگرمی، و تجدید نظریات سر و کار دارند. درحالی‌که روزنامه‌ها ممکن است سی آیتم یا بیشتر در هر صفحه، مطلب داشته باشند، مجلات، اغلب چند صفحه را به یک مقاله اختصاص می‌دهند و هنگامی‌که ظاهرمجلات مطرح باشند؛ مورد توجه افراد نکته‌ سنج‌تر قرار می‌گیرد. کاغذ نامرغوب، تصویرسازی ضعیف، صفحات سرهم‌بندی‌شده عموماً قابل قبول نیستند. حداکثر استفاده از تکنیک‌های گرافیکی در جذب خواننده، تنها یک امر مطلوب برای مجله‌ها نیست بلکه، امری ضروری است. بنابراین، اگرچه قواعد تایپوگرافی و طراحی ممکن است همانند باشند، ولی کاربرد آنها باید متفاوت باشد.اصول صفحه‌آرائی مجلات به تبلیغات نزدیک‌تر است تا به روزنامه‌ها. در هر مورد، تلاش فراوانی شده است تا بیشترین قدرت فروش از طریق استفاده از بهترین تکنیک‌های بصری به‌دست آید.

مجله‌ها باید به‌گونه‌ای باشند که دائماً بدون کمک تبلیغات به فروش برسند. هنگامی‌که فرد در مجله ‌فروشی‌ها به هزاران مجله نگاه می‌افکند آنگاه اهمیتی که به ظاهر فیزیکی مجلهداده می‌شود، مشخص می‌گردد و رمز کار؛ عکس‌های تمام رنگی، کاغذ مرغوب و تصویرسازی‌های پرزرق و برق هستند واین تأکید وقتی بیشتر آشکار می‌شود که مجله به هر دلیلی در موقعیت پرمخاطره‌ای بیفتد. مجلاتی که در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ درمقابله با تلویزیون به سختی ضربه خوردند، در استفاده افراطی از تایپوگرافی و تجربه‌های طراحی زیاده‌روی کردند. این‌که تا چه حد این‌گونه تغییرات در ظاهر مجلات می‌تواند در زنده نگه‌داشتن آنها اثربخش باشد، مشخص نیست، لکن تردیدی نیست که استفاده قوی از تکنیک‌های گرافیکی در صورتی‌کهمجله‌ای بخواهد به‌ حداکثر موفقیت دست یابد امری ضروری است. دشوار است که بتوان بحث صفحه‌آرائی دوره‌ای و طراحی را در حد اصول اساسی محدود کرد. با این وجود برقرار کردن ارتباط بین فرم فیزیکی و عملکرد مجله می‌تواند نقطه شروعی برای پیشنهادات در طراحی مجله فراهم سازد که بتواند با گذشت زمان موفق باشد.

▪ اصل اول در صفحه‌آرائی مجله : ”عملکرد“
یافتن عملکردهای صفحه‌آرائی مجله‌ها نه دشوار و نه منحصر به‌فرد است. عملکردها به‌طور خلاصه عبارتند از:

۱. جلب نمودن سریع خواننده به مجله یا بخشی از آن.
۲. تداوم توجه: تا خواننده بتواند و بخواهد مطالب ارائه شده را بخواند. هر صفحه‌آرائی، آشکارا باید در هر دو زمینه موفق باشد. اگر توجه خواننده جلب نشود، شکست مطلق است، و اگر توجه فرد تداوم نیابد یا به دلیلی خواننده از خواندن اجتناب کند، موفقیت عملکرد اول فاقد ارزش خواهد بود. شاید مهمترین عناصر جلب‌توجه؛ رنگ، عکس، تصویرسازی و عناوین باشد. ابزار جلب توجه هر چه که باشد، عامل نگه‌دارندهٔ چشم باید سریعاً کار خود را انجام دهد. یک خوانندهٔ بالقوه که مجله را ورق می‌زند بیشتر از ۱۰ ثانیه برای این کار وقت نمی‌گذارد.

اگر توجه او، در این مدت زمان جلب نشود، از آن می‌گذرد. رنگ به‌طور اخص مؤثر است چون شخص را در معرض عکس‌العمل سریع قرار می‌دهد. مجله‌های تصویری مانند ”زندگی“ ـ life ـ و ”نگاه“ ـ look ـ عکس‌ها را به‌عنوان اولین ابزار جلب توجه قرار می‌دادند. تأثیر آنها در صفحه‌آرائی مجله‌ها آنقدر چشم‌گیر بوده که صدها مجله عمدتاً از عکس به‌عنوان جلب توجه استفاده می‌کنند. بسیاری از مجلات پشت سر هم برای برای اغلب مقالاتشان از یک لی اوت استاندارد استفاده می‌کنند (عکس بزرگ با زیرنویس که با تیتر و متن ادامه می‌یابد) چیدمان با این کلیشه برای اثربخش بودن مکرر به حد کافی ساده و قابل اجراست. فرمول عکس، زیرنویس، تیتر، متن در انواع مجلات موفق بوده، زیرا این فرمول برای همان دو هدف اصلی ساختار مجله طراحی شده‌اند. این امر بستگی به یک عکس بزرگ جذاب دارد که نگاه خواننده را به خود جلب کند و در وهله‌ دوم موضوع متن که در ترتیبی منطقی قرار گرفته باشد تا بتواند توجه خواننده را حفظ نماید. بعد از عکس می‌توان انتظار داشت که خواننده برای توضیح به زیرنویس آن توجه کند، به‌وسیله عنوان، خواننده ترغیب می‌شود و عنوان، مانند فلش او را به متن مقاله هدایت می‌کند.

سرتیترها یا عناوین، به‌ویژه هنگامی‌که با فضای سفید زیادی همراه باشند می‌توانند توجه خواننده را به‌اندازه کافی حفظ کند و در او اشتیاق ایجاد کند. سر تیترها و عنوان، همراه با عکس‌ها و تصاویر بسیار مؤثرند و هم‌چنین کار خود را هم به ‌تنهائی انجام می‌دهند.

اصول مهم قابل ذکر دربارهٔ عناوین مجلات عبارتند از:
۱. آنها باید تا اندازه‌ای بزرگ شوند که عناصر دیگر را تحت شعاع قرار دهند
۲. باید فضای مفید زیادی اطراف آنها ایجاد شود تا به‌وضوح، کنتراست را در آنها به‌وجود آورد
۳. برای جلب توجه‌کردن، می‌توان آنها را به‌عنوان تصویر در نظر گرفت ومی‌توانند در هر جا روی یک صفحه یا دو صفحه مقابل هم مورد استفاده قرار گیرند. بسیاری از عناوین مجلات کوتاه هستند و باید در اندازهٔ بزرگ باشند تا مؤثرتر شوند یک عنوان، اغلب برای ایجاد کنتراست مناسب به ۳/۱، نصف یا حتی کل فضای سفید صفحه نیاز دارد. دانشجوی روزنامه‌نگاری که با ساختار روزنامه‌ها بار آمده نباید به فشرده کردن عناوین به‌طوری‌که حداقل فضا در روزنامه‌ها به آن عادت کرده تن در دهد. از سوی دیگر، وی باید بتواند طرز تفکر خود را در مورد مکان عناوین در مقایسه با اولین کارهایش در صفحه‌آرائی مجله تغییر دهد. عناوین می‌توانند در هر جای صفحه قرار گیرند به‌شرطی‌که توان نمایشی کافی از لحاظ اندازه و فضای سفید را دارا باشند. انتخاب نوع طراحی مجلات نیز به روش متفاوتی نیاز دارد. استفاده از طراحی یک‌دست برای روزنامه‌ها ایده‌آل است اما، برای مجلات، یک‌نواخت به نظر می‌رسد. هم‌چنین، عناوین مجلاتباید به‌عنوان تصاویر در نظر گرفته شوند ـ هر کدام باید برای مقاله مورد بحث خود مناسب و در بسیاری از موارد با عناوین دیگر متفاوت باشند، اگر دو مقاله شبیه هم نیستند عناوین آنها هم نباید مشابه باشند. هم‌چنین معمول است که بیشتر از یک تایپ فیس در یک عنوان یک‌خطی، از دو صفحه روبه‌روی هم در مجله استفاده ‌شود ولی کمابیش در روزنامه‌ها چنین نیست.

▪ حفظ کردن خواننده: عملکرد دوم، حفظ کردن خواننده و کمک به او در خواندن، با به‌کار بستن اصول تایپوگرافی خوب و صفحه‌آرائی انجام می‌شود. برخی از نکات قابل ذکر عبارتند از:
۱. خواندن مجله با حروف سن‌سریف، بزرگ یا ایتالیک برای خواننده مشکل است.
۲. خواندن مجله‌ای که متن‌ها را مانند چینی‌ها از بالا به پائین نوشته، برای خواننده آمریکائی که عادت دارد از چپ به راست بخواند مشکل است.
۳. المان اصلی صفحه‌آرائی را در بالا سمت راست قرار دهید. چه فضا یک صفحه باشد، چه دو صفحه رو‌به‌روی هم. خواننده مطابق عادت از قسمت راست بالا شروع می‌کند. این قانوت به‌کمک یک روش ارائه خاص می‌تواند شکسته شود وقتی عنوان اصلی، عکس یا نقاط رنگی در محل دیگری در زمینهٔ صفحه‌آرائی است، حرکت چشم خواننده باید راهی را که می‌خواهیم دنبال کند.
۴. زیرنویس‌ها را نزدیک تصاویر مربوط به خودشان قرار دهید. مطالب توصیف‌کننده تصاویر باید تقریباً بخشی از تصاویر راتشکیل دهند. آنها می‌توانند در دو طرف یا در پائین تصویر قرار گیرند، اما اگر ایجاد فضای سفید بیش از حد، از تصاویر خود جدا شوند، دیده نمی‌شوند. شرح تصاویر فقط در صورت ضرورت باید در بالای آنها قرار گیرند، زیرا این مکان در جهت حرکت طبیعی چشم قرار ندارد.
۵. پهنای ستون‌ها را طوری انتخاب کنید که طول خطوط برای اندازه متن مورد استفاده مناسب باشد. ستون‌های بسیار کم‌عرض یا بیش از حد پهن باعث بازداری خواننده می‌شود.

▪ اصل دوم در صفحه‌آرائی مجله
قطع مجله: قطع (شکل و اندازه) مجله عنصری اساسی در صفحه‌آرائی است و تابع وسوسه‌های هنری نمی‌باشد. مجلات به‌طور قابل ملاحظه‌ای از لحاظ شکل و اندازه متفاوتند، از اندازه کوچک جیبی گرفته تا ابعادی همانند نشریات زرد. قطع یک مجله نتیجه یک یا چند مورد از سه موضوع زیر است:
۱. راحتی استفاده از آن
۲. هم‌خوانی محتوای مجله با قطع آن
۳. محدودیت‌های مکانیکی اندازه‌های چاپی.
راحتی استفاده، مزیت اصلی اندازه جیبی و بسیاری از طراحی مجلات دیگر است. سهولت در به‌دست گرفتن و انبار کردن، به‌ویژه برای موضوعاتی مناسب است که متن در درجه اول و تصاویر در درجهٔ دوم اهمیت باشد. اندازه‌های بزرگ برای تأکید روی تصاویر، بهترین راه هستند زیرا، هرچه عکس‌ها بزرگتر باشد، تأثیر آنها بیشتر است. بسیاری از مجلات، متن و تصاویر را به‌اندازهٔ مساوی ارائه می‌دهند و از قطعی که برای هر دو کافی باشد استفاده می‌کنند. یعنی ۲/۱ ۸ در ۱۱ اینچ یا در همین حدود. از آن‌جائی که این اندازه مانند اندازه استاندارد کاغذ معمولیست، دسته‌بندی این صفحات آسان‌تر و ابعاد آنها برای خواننده راحت‌تر است. قطع اغلب مجله‌ها به‌صورت مستطیل عمودی است زیرا، قطع مستطیل افقی در هنگام مطالعه با مشکل مواجه است.

▪ اصل سوم: حواشی سفید (فریم‌ها)
حواشی سفید (فریم‌ها) در صفحه‌آرائی مجلات به دو دلیل نقش مهمی دارند: اولاً آنها علامت‌هائی برای خاتمه دادن و یا شروع کردن متون هستند. به‌طور مثال، سعی کنید حاشیه را از هر دو طرف نسخه چاپی مجله بِبُرید و بعد ببینید که تا چه اندازه مطالعه متنی که در دو طرف، فاقد حاشیه است، مشکل می‌شود. ثانیاً این حواشی با احاطه کردن اِلمان‌ها در صفحه‌ با مرزهای سفید به جذابیت و یک‌دستی تک‌صفحه‌ها و صفحات روبه‌روی هم کمک می‌کنند. بدین ترتیب آنها مانند یک قالب، اثر هنری را در بر می‌گیرند. حاشیه‌ها برای محتوای متن ضروری هستند. نیاز خطوط به داشتن ابتدا و انتها، متن را به‌وجود حواشی در تک‌صفحه و دو صفحه مقابل هم نیازمند می‌کند.

استفاده از بلید: بدون تردید تصاویر می‌توانند به دلایل زیر حواشی را قطع کنند:
۱. ایجاد تغییر در سرعت مطالعه
۲. ایجاد فضای بیشتر در صفحه با اختصاص دادن فضاهای حاشیه به فضای متن
۳. و شاید مهمتر از همه؛ دادن عظمت بیشتر به تصاویر؛ زیرا بدون حواشی، تصاویر ادامه‌دار به نظر‌ می‌رسند.

اندازه دقیق حواشی و میزان گستردگی هر بلید به تصمیم بخش هنری مجله مربوط می‌شود. اما با این وجود قانون پذیرفته‌شده عمومی در بین چهار حاشیه یک صفحه و مرکز بصری فضای صفحه‌آرائی ارتباط منطقی ایجاد می‌کند. مرکز بصری به قرار دادن حواشی کمک می‌کند: مرکز بصری فضای صفحه‌آرائی اندکی بالاتر از مرکز هندسی آن است. قطرهای مستطیل مرکز هندسی آن‌را می‌سازند، اما نقطه‌ای که در واقع مرکز به‌نظر می‌رسد یک بیستم بالاتر از مرکز صفحه است. متن صفحه‌ها مطابق مرکز بصری چیده شده‌اند. به‌عبارت دیگر آنها کمی بالاتر در صفحه قرار می‌گیرند. بنابراین حواشی ابتدا با قراردادن حاشیه پائینی به‌عنوان بزرگ‌ترین حاشیه در صفحه تعیین می‌شوند و حاشیهٔ خارجی، کوچک‌تر از پائین و بزرگ‌تر یا هم‌اندازهٔ بالائی است. حاشیهٔ وسطی یا عطف صفحه همیشه کوچک‌ترین حاشیه است زیرا، با حاشیهٔ صفحه‌ مقابلش با هم دیده می‌شود. این نوار اگر بیش از حد پهن باشد ممکن است به یک‌دستی صفحه لطمه بزند. پهنا هنگامی‌که مطالب دو صفحه به هم مربوط نباشد می‌تواند مطلوب باشد اما مجلات معمولاً برای دو صفحه روبه‌روی هم طراحی می‌شوند نه برای تک‌صفحه‌ای. مطابق قانون، حاشیهٔ عطف به منظور ایجاد بالاترین یکپارچگی در صفحه نباید بیشتر از نصف حاشیه پائینی باشد.

نکته: به‌خاطر بسپارید خواننده‌ها همیشه دو صفحه را با هم می‌بینند. به‌استثنای جلد، همواره دو صفحهٔ روبه‌روی مجله هم‌زمان دیده می‌شود. برای ایجاد سهولت در مطالعه، بهتر است که صفحات روبه‌روی هم را مانند یک بخش واحد طراحی کنیم، و هر صفحه باید با در نظر گرفتن صفحهٔ مقابلش طراحی شود. دو صفحهٔ مقابل هم ممکن است واحد یکسانی نباشند، اما ناگزیر روی طراحی یکدیگر تأثیر می‌گذرند.

چیرگی بر عطف صفحه: به‌منظور ایجاد تأثیر در طراحی صفحات، مهارت در از بین بردن مانع طبیعی حواشی عطف، ضروری به نظر می‌رسد. دو صفحهٔ مقابل می‌توانند با استفاده از روش‌های زیر به‌صورت یکپارچه در آیند:
متن، تصاویر، رنگ، زمینه سفید و یا ابزارهای تایپوگرافی.

گستردن یک عنوان در عرض عطف، ارتباط مؤثری را به‌وجود می‌آورد اما، دقت فراوانی را می‌طلبد به‌طوری که به‌فضای بین حروف، صدمه‌ای وارد نشود. اگر عنوان، آن‌قدر بزرگ باشد که عطف، بین کلمات قرار گیرد، اتصال دو صفحه نباید در خوانائی عنوان اختلال ایجاد کند، به‌غیر از صفحه وسط محلات دوخت‌شده، در بقیه صفحات، هم ردیفی عناصر دو صفحه در عرض عطف، با مشکل چاپی روبه‌رو می‌شود و در هنگام طراحی این‌گونه اتصال‌ها باید، تخطی از برخی قوانین را مجاز شمرد. یک تصویر افقی که از عطف می‌گذرد می‌تواند اتصال خوبی بین دو صفحه برقرار کند، اما حواشی دو صفحه باید طوری شکسته شود که دو بخش تصویر با یکدیگر مماس گردد. مضمون عکس یا تصاویر تعیین می‌کند که آیا انطباق به تصویر لطمه می‌زند یا خیر! اتصال مناسب، هم‌چنین با یک‌سری ا زتصاویر که از عطف می‌گذرند میسر می‌شود، به‌طوری‌که می‌تواند حواشی را تغییر ندهد و از عدم انطباق تا حد زیادی می‌کاهد. نوارهائی از فضای سفید به‌تنهائی و یا با کمک تصاویر، می‌توانند دو صفحه را به‌هم وصل کنند. همان‌طور که مقررات، مرزها و خطوط نقطه‌چین و غیره، می‌توانند جهت افقی را در تقاطع صفحات ایجاد کنند و مسلماً نیازی نیست که به‌هم پیوستن صفحات مقابل هم مانند نمونه‌های ذکر شده بسیار آشکار باشد، در واقع بیاد روش‌های ظریف‌تری جستجو نمود. در تولید تکنیک‌هائی که یک تفکر خلاق می‌تواند به‌وجود آورد محدودیتی وجود ندارد.

▪ تأکید بر عطف
هنگامی‌که دو صفحه روبه‌روی هم شامل دو موضوع متفاوت باشند. اتصال بین مطالب نباید برای خواننده گیج‌کننده باشد. در صفحه‌آرائی بایستی با استفاده از عطف یا جداکننده‌های دیگر، روی متفاوت بودن موضوعات در هر صفحه تأکید نمود. به‌جای‌آن، ممکن است فضای سفید در بخش عطف صفحه مورد نیاز باشد. مسلماً به‌منظور این‌که صفحات به‌عنوان واحدهائی جدا از هم مطرح شوند باید به‌هرکدام تضاد مناسب داده شود

آرم ، لوگو، نشان

نمادها در طراحی لوگو :

امروزه بیش از هر زمانی از علائم در جایگزینی و پر محتوا کردن علائم محدود الفبایی (یعنی حروف) استفاده می گردد.این علائم، نظیر نشانه ها ، آرم و لوگو یا علائم تصویری موجود در ایستگاه های راه آهن، فرودگاه ها، خیابان ها و سایر مکانهای عمومی، ممکن است بر مبنای سنتی نوشتاری باشند یا نباشند.

این نمادها همه جا به چشم می خورند: لوگو روی بسته بندی ها، قوطی ها، جعبه ها، روی وسایل نقلیه، روی کاغذ، در تابلوهای مربوط به تظاهرات، در بازی های عمومی، بازارها، نمایشگاه ها و جشنواره ها.

از آنجا که مدارک مستند دال بر اینند که این امر یعنی استفاده از نمادها، از سرآغاز پیدایش تمدن جریان داشته است، بی مناسبت به نظر نمی رسد که نگاهی کوتاه به تاریخچه چگونگی ارتباط افراد بشر با یکدیگر بیفکنید. در حدود ۴۰۰۰۰ سال قبل بشر اولیه که از طریق شکار روزگار می گذراند، به منظور انتقال افکار و امیال خویش به حک علائمی گرافیکی بر صخره ها پرداخت و بدین وسیله کوشید امیال و افکار خویش را از طریق تصویر بنمایاند. از این رهگذر، اندیشه که تا آن زمان صرفا از طریق صوت (زبان) یا حرکات (حالت دستها) بیان می شد، این قابلیت را پیدا کرد که بتواند ثبت گردد و پایدار بماند.
۱- فرم، اندازه، ساختار برای طراحی لوگو و طراحی آرم

فرم یا شکل می تواند مهمترین عنصر طراحی لوگو در ست اوراق باشد، فرم ظاهری هر یک از (سربرگ-کارت ویزیت-پاکت …) در کنار اندازه و ساختار و همکاری با عوامل دیگری چون طرح،رنگ و جنسیت، می تواند ایده ی طراح را مطرح نماید و نشان دهنده محتوی موضوع باشد. هرچند که تنوع فرم و ساختار و حتی اندازه نا متعارف در ست اداری، چندان مرسوم و متداول نیست و شرایط تنوع و ایجاد نمونه های ساختاری چندان میسر نمی گردد. اما با استفاده از رنگ و جنسیت و قطع و برش کار می توان به نتایج مطلوبی دست یافت.

اندازه یا ابعاد هریک از موارد ذکر شده دارای استانداردهایی است که تا حدی با موضوع سازگاری دارد. چون تیراژ اوراق نسبتا زیاد است باید تا حد ممکن از دور ریز کاغذ کاست، در حال حاضر در دوره ای بسر می بریم که ساده سازی، کوچک سازی، همراه با زیبایی اصلی ترین وجوه رقابت است، قطع و برش از مراحل طراحی اوراق به حساب می آید، یک برش زیبا و بجا می تواند یک کار را به اوج زیبایی برساند و عنصری برای جلب نظر مخاطب باشد.قطع و برش با توجه به استانداردهای ابعاد کاغذهای موجود ایجاد می شود و این سهم به دلیل کاهش پرت کاغذ و استفاده بهینه از حداکثر فضای موجود کاغذ است.

تنوع و شکل پذیری آثار گرافیکی به حدی است که گاهی بعضی از کارت های ویزیت، نمایشگاهی و دعوت، در فرم و اندازه های اوراق ممکن است به صورت مجازی و حسی، غیر از آنچه در حقیقت هست دیده شود که رنگ سبب ایجاد این تصور می گردد.

ساختار مانند فرم به طور مستقل دارای بیان و ارائه دهنده ی نوعی هویت ویژه است.
۲- نشانه و آرم

به طور کلی، عموم مردم، کلمه (آرم) را به جای (نشانه) می شناسند.

الف) نشانه: نشانه از واژه یونانی (semeion) گرفته شد که دو واژه (semiotique) و (semidogie) از آن مشتق شده است.

واژه (semiotique) یا ((semidogie خاستگاه های آمریکائی دارد که در آن نشانه شناسی را همچون فلسفه زبان های تعریف می کند، در حالی که اصطلاح ((semidogie خاستگاه اروپائی دارد و بیشتر برای مطالعه زبان های ویژه با نظامهای نشانه ای غیر زبانی (تصویر- ایماء و اشاره- تئاتر و …) به کار می رود.

نشانه شناسی رشته ای جدید است که از آغاز قرن بیستم پدید آمد و بدین ترتیب اصالت و مشروعیت رشته های قدیمی مثل فلسفه را دارا نمی باشد. از جمله افرادی که در باب نشانه شناسی مطالعاتی کرده اند می توان به ساندرس پیرس، سوسور، امبرتو اکو و … اشاره نمود.
دو گونه نشانه وجود دارد:

۱- نشانه های دیداری: یعنی هر آنچه با چشم می بینید و با ادراک حسی می شناسید.

۲- نشانه های تصویری: وقتی شماری از نشانه های دیداری ثبت می شوند و در متنی جای می گیریند تبدیل به نشانه های تصویر می شوند.

به اعتقاد پیرس نشانه چیزی است که تحت مناسبات یا عناوینی چند، جای چیز دیگری را در ذهن می گیرد.

تاریخچه نشانه: در طول تاریخ از نماد که نوعی علامت واحد هویت بصری است، به عنوان ابزاری برای ایجاد ارتباط استفاده شده است. تصور بر این است که انسان پیش از تاریخ با خراش دادن و ایجاد نقش بر دیوار غارهای التامیرا در اسپانیا و لاسکو در فرانسه تلاش داشته تا از این طریق به دیگران اعلان خطر یا آگاهی دهد و یا پیام های دیگری را انتقال دهد. باستان شناسان لوازم و ابزارهایی را از یونان باستان یافته اند که بر آن ها نقوش و نمادها و احساس نمادها نیز همچون شکل حروف و رنگ می تواند واکنش های حسی خاصی را در برانگیزد. معنی علائم نما دینی نقش بسته که احتمالا معرف آنها خالق آنها بوده است. بر تابوت های مصری نقوش نمادینی حکاکی شده است که احتمالا نشان از هنرمند خالق آن دارد. در جوامع قرون وسطائی بازرگانان و صنعتگران برای مشخص کردن کالاها یا محصولاتشان از علائم و نمادهای خاصی استفاده می کردند که معرف آنها بود. چاپگران اواخر سده نوزدهم میلادی نیز که به مهارت ها و استادی خود مفتخر بودند بر روی تمامی چاپ نقش های خود نمادهایی را به صورت حرف نشانه یا امضاء چاپ می کردند که معرف حرفه و صنعتگری آنان بوده است. در آغاز سده بیستم نیز گاوچرانان آمریکائی برای مشخص کردن مالکیت دام های خود از علائم انحصاری استفاده می کردند، در واقع آنها از نوعی زبان تصویری استفاده می نمودند که سابق آن به مصریان باستان می رسد.
عوامل موفقیت نشانه:

یک نشانه موفق به سرعت بر مخاطب تاثیر می گذارد و چشم را به شدت به خود جلب می کند.نشانه باید بی هیچ سخن یا کلامی به سرعت قابل تشخیص باشد و دارای انسجامی باشد که آن را از دیگر نشانه ها متمایز سازد. نشانه خوب باید آنچنان قوی و معتبر باشد که تا مدت زمان طولانی همچنان اعتبار خود را حفظ نموده و قابل استفاده باشد. برای طراحی هر نوع حرف نشانه ای را های زیادی وجود دارد اما اصلی ترین ویژگی یک نشانه یا یک نماد خوب، سادگی یا ایجاز آن است.

اصطلاح معروف (کمترین بیشترین است) به کرات توسط طراحان و کسانی که طراحی تدریس کرده اند استفاده شده است. اصل (کمترین بیشترین است) به آموزه های مدرسه (باهاوس) مربوط می شود و باید به هنگام طراحی نشانه آن را به خاطر سپرد.

بنابراین ملاحظه می شود آرم در عین سادگی دارای ویژگی ها و خصوصیات بسیار زیادی است که بایستی به طور ظریف و دقیق همگی این مفاهیم در قالب یک تصویر به وجود آید. به همین دلیل است که برخی معتقدند آرم یکی از مشکل ترین موضوعات طراحی گرافیک است.
ب) آرم (علامت):

طی سال های گذشته و توسط بعضی از استادان دانشکده های هنری در ایران سعی گردید به جای واژه آرم که یک اصطلاح بیگانه بود از واژه نشانه انجام شود، ولی همانطور که در مباحث قبل اشاره شد واژه نشانه دامنه بسیار وسیع تر و گسترده تر از بحث گرافیک را در بر می گیرد. پس بهتر است از همان واژه آرم که امروز نیز زیاد مورد استفاده قرار می گیرد، استفاده نمود.طراحی آرم یکی از مهم ترین شاخه های رشته گرافیک محسوب می گردد و معرف هویت و شخصیت یک مجموعه، شخص، شغل و یا هرگونه فعالیت می باشد.

دسته ای از کارت های ویزیت که در آن ها آرم حرف اول را می زند یعنی به نوعی تاکید بر روی عناصر است. آرم باید در مکانی قرار گیرد که ترکیب کل کار را بهم نزند و در کنار نوشتار فضایی مناسب و ترکیب بندی چشم نواز داشته باشد. در کنار آرم همواره نام اصلی موسسه محصول یا موضوع درج می گردد که معرف آن می باشد. نوع حروف و نحوه قرار گرفتن آن از موارد مهم در کنار طراحی آرم در کارت ویزیت محسوب می شود. مجموع عناصر طراحی شده در کنار نوشته یک نوشته را کامل می سازند.یک آدم خوب و متعادل آدمی است که علاوه بر جنبه های زیبایی شناختی و رساندن مفهوم و موضوع … در هنگام کوچک شدن و قرار گرفتن در کارت ویزیت از زیبایی و گویایی آن کاسته شود. دونالد آندرسون در کتاب عناصر طرح بیان می کند که تکنیک گاهی اساسی ترین عامل در ساده نمودن جزئیات یک شکل بغرنج و تبدیل آن به یک آرم هنری و قابل درک است و به همین دلیل باید دارای قابلیتهای فراوانی باشد، در اصل یک آرم در حکم امضاء و مهر شخص و یا اشخاص مورد نظر است.
۳- طراحی لوگو تایپ

یکی از عوامل مهم و گاهی مهم ترین ابزاری که در شکل گیری یک هویت خاص یا یک یونیفورم کلی مورد استفاده طراحان قرار می گیرد لوگو است، لوگو تایپ یا نشانه نوشته، اغلب نام خاصی برای یک شرکت، مجموعه یا کالا و گاهی تنها یک نوشته حتی فاقد معنی است که با طراحی خاص و متفاوت ارائه نشده تا به اذهان بنشیند. در اکثر اوراق اداری در یک نگاه سریع اولین چیزی که به نظر مخاطبان می رسد لوگوی آن است، نام شرکت یا شخص حقیقی و … که در بسیاری موارد مهم ترین پیام اوراق است. بیشترین کاربرد لوگوها آن است که برای مخاطب قابل شناسائی باشند. بنابراین در طراحی لوگو خوانا بودن همراه با متفاوت بودن یا سایر لوگوهای هم موضوع یک اصل است.لوگو باید قابل درک، تاثیر گذار بوده و در ذهن بیننده باقی بماند. لوگو از سرمایه های معتبر یک شرکت محسوب می شود. با ارتقاء یک شرکت همچنان نام و لوگوی آن ثابت مانده و طراحی لوگو برای نشانه یک شرکت تولیدی یا خدماتی متفاوت است.

لوگویی که مصرف نشانه یک موسسه با دامنه فعالیت ها و مخاطبین محدود را دارد می تواند اندکی با دشواری خوانده شود و چندان ساده نباشد. هر چند که خوانایی و سادگی از اصول طراحی لوگو است.

یک لوگو در واقع، سمبلی بوده که مشخصات شرکت را نمایان می سازد. لوگو تایپ، نام شرکت می باشد، زمانی که یک لوگو تایپ در صفحه سربرگ قرار می گیرد به عنوان بخشی از هویت شرکت تلقی می گردد. لوگو ابزار با ارزشی جهت شناخت سریع تر شرکت به حساب می آید.

در کل یک لوگوی ایده آل از یک نظر باید پیام خود را بیان نماید و احساس مخاطب را نسبت به شرکت برانگیخته و نمایان سازد. حال این لوگو ممکن است کلیه عملکرد مورد نظر شرکت را بیان نکند.
در هر صورت یک لوگو تایپ باید دارای خصوصیات عمومی زیر باشد:

الف) عملکرد شرکت را نشان دهد.

ب) شناخته شده باشد.

ج) متنوع و متفاوت با لوگو تایپ با همنوع خود باشد.

در صورتی که لوگو تایپ یک شرکت دچار تغییرات و دگرگونی اساسی شود مخاطبان آن فکر می کنند که نوع مالکیت شرکت تغییر کرده یا حوزه مربوط کاملا معقول شده است. بایدتوجه داشت که جدید ساختن لوگوی موجود با استفاده از لوگوی قدیمی بهتر از کنار گذاشتن لوگوهای قدیمی و یا روی آوردن به یک لوگوی جدید می باشد. نقش لوگو در ایجاد ارتباط و انتقال مفاهیم، نقشی کلیدی و بسیار پر اهمیت است.
نوشتار و طراحی حروف:

عنوان اصلی و نوشته ها از عوامل بصری اصلی در طراحی اوراق به چشم می آیند، وجود آنها در صفحه یک امر ضروری جهت هدایت چشم به موضوع مورد نظر می باشد. نوشته باید در صفحه خوانا بوده و مزاحم عناصر دیگر نباشد.

هنگام طراحی کارت، سربرگ و پاکت باید به این نکته توجه داشت که نوشته ها نباید با عناصر دیگر تداخل پیدا کنند. قطع کارت ویزیت سبب می شود که فضای بسیار محدودی برای رساندن سریع اطلاعات وجود داشته باشد. باید از نوشته به صورت خلاصه، مفید و قابل انتقال بهره جست، قرار نگرفتن صحیح نوشته ها در صفحه و حجم زیاد مجموعا نازیبایی آنها، مشتری را سردرگم خواهد کرد و باعث می شود که متوجه خدمات شرکت نشود و نگاه کردن به آن باعث آزار چشم شود. وجود نوشته های نا متعادل و نازیبا و قرار نگرفتن آنها در جای درست ست اداری به یکی از عوامل شکست و ناموفق بودن در طراحی آن هاست.

در یک سربرگ عناصر نوشتاری شامل: اسم، نام شرکت، آدم شرکت، آدرس پستی و شماره تلفن و فکس و آدرس الکترونیکی، شماره و تاریخ پیوست می باشد، این استاندارد باید در همه سربرگ ها رعایت شود.

نوشته های ضروری روی پاکت عبارتند از: آدرس پستی، تلفن، نام و آرم شرکت، فکس، وب سایت،ایمیل اشاره کرد. در واقع نوشتار عامل جذب دید مخاطب محسوب می شود.

(طراحی حروف) واحد اندازه گیری حروف، پوینت point نامیده می شود.هر چه پوینت بیشتر باشد حروف بزرگتری خواهد داشت. فضای بین خطوط لیدینگ leading نامیده می شود. هر چه که عدد لیدینگ بیشتر باشد، فضای گسترده تری را در اختیار دارید.

فضای نوشتاری ممکن است به صورت حروف با وزن های مختلف در صفحه قرار گیرند، وزن های به میزان ضخامت یا سنگینی حروف باز می گردد. شکل و نوع حروف در زیبایی کار تاثیر گذار است. باید بدانید از چه فونت و نوشته ای برای موضوع مورد نظر استفاده کنید. امروزه وجود کامپیوترها امکانات جدیدی از نظر شکل و نوع حروف و انواع قلم (فونت) در اختیار ما قرار می دهد.

یکی از مهمترین عوامل خوب بودن طراحی حروف، اهمیت دادن به خطوط افقی و عمودی است.
نکات زیر را در مورد فضای نوشتار باید مد نظر داشت:

۱- مطالب و نوشته ها باید به اندازه ای بوده که خوانده شوند.

۲- خواندن ترکیبی از حروف بزرگ و کوچک برای مخاطب آسان تر از خواندن حروف صرفا بزرگ باشد.

۳- خواندن خطوط طولانی، نوشته ها، چشم را خسته می کند.

۴- فضای نوشتاری که راست چین یا چپ چین بوده آسان تر از نوشته ای خوانده می شود که وسط چین باشد.

۵- نوشته سفید روی زمینه سیاه سخت تر خوانده می شود، همچنین نوشتار رنگی، به ویژه روشن به سختی خوانده می شود. اساسا صحیح نیست که نوشته تیتر، معمولا بزرگ و یا با حرف توپر و به صورت رنگی روی پس زمینه های تیره و روشن تایپ شود.

۶- حروف توپر، فشرده، یا ایتالیک برای بخش های مهم آورده می شود، چرا که آن ها چشم را خسته می کند.

۷- فضای نوشتاری خلوت معمولا بهتر از فضای نوشتاری شلوغ خوانده می شود.

طراحی بسته بندی و عملکرد هایش

در تعریف بسته ‌بندی آمده است که بسته‌ بندی به معنای تهیه «ظرف محافظ یا سیستمی که سلامت کالای «مظروف» را در فاصله تولید تا مصرف حفظ کند و آن را از ضربات، صدمات، لرزش، فشار و ارتعاش، مصون نگه دارد». از سوی دیگر بسته‌بندی به مثابه یک فرهنگ بومی، یا ملی و اقلیمی سیستمی است که از سویی موجبات ایجاد ارتباط بین تولید کننده و توزیع کننده را فراهم می ‌آورد و از سوی دیگر بین آن دو و مصرف کننده ارتباط منظم و قابل اطمینانی برقرار می ‌کند. با توجه به مطالب فوق مشخص می‌شود که به بسته ‌بندی باید با دو دید کاملاً متفاوت ولی همسو، نگریست، دیدی معطوف به شرح وظیفه یک ظرف در قبال مظروفش و دیدی که بیشتر جنبه فرهنگی دارد و به نحوی با روحیه، خصلتها، آداب و رسوم، موقعیت اقلیمی و منطقه‌ای کالا و به طور کلی فرهنگ سازنده و کشور تولید کننده آن مربوط می‌شود. این یعنی که بسته ‌بندی، نظامی است مرکب که هم وظیفه حفاظتی دارد و هم نقش فرهنگ ارتباطی را بازی می ‌کند و واجد جنبه اطلاع رسانی است و می‌ تواند به عنوان یک رسانه، نقش آفرینی نماید.
مقدمه
عصر کنونی را عصر ارتباطات نام نهاده‌ اند و از آن روست که گسترش آگاهی و رشد ذهن بشری در مقابل عینیت و محیط از یک سو و پیشرفت وسایل ارتباطی از سوی دیگر به انسان و کم و کیف ارتباط او با محیط عینی و ذهنی‌ اش، جایگاه ویژه‌ ای بخشیده است. انسان امروزی به هر شکل و در هر کجا که زندگی می ‌کند با توجه به نیازهای متنوع و روز افزونی که دارد،‌ خواه ناخواه با دنیایی از علائم، تابلوها، بسته ‌بندی‌ های متفاوت کالاها و ابزارهای تبلیغاتی سر و کار دارد. تبلیغات تجاری و بازرگانی، امروز میلیون‌ ها نفر را به خود جلب کرده و خود یکی از مشاغل و بخش‌های سود آور اقتصادی شده است. نه تنها معرفی کالا ها و خدمات، بلکه رقابت‌ های تجاری نیز بدون تبلیغات مؤثر و گسترده میسر نیست.
امروزه پیشرفت و توسعه فن‌آوری در جهان بر همه‌ ی فعالیت‌ های انسان تأثیر گذار بوده است و هم زمان با این امر، توسعه ارتباطات و وسایل ارتباط جمعی نیز توانسته است تبادل اطلاعات و اطلاع رسانی را در جهان به صورت گسترده‌ ای جریان دهد. بدیهی است شرکت در این توسعه فن‌آوری و استفاده از پیشرفت وسایل ارتباط بصری همگانی با توجه به ارزش‌ های فرهنگی، ذوق فردی وبیانی نو امری لازم وجدی می‌ باشد. یکی از وسایل ارتباط بصری، بسته ‌بندی کالا ها است که در رویت مصرف کنندگان می‌باشد. بسته‌ بندی کالا در تمامی جهان دو نقش بسیار مهم را ایفا می‌کند. ۱- مظروف ساختن کالا ۲- معرفی بهتر کالا و تشویق مخاطب به خرید آن.
در واقع می‌توان گفت بسته ‌بندی به عنوان یک فروشنده خاموش قلمداد می‌شود، زیرا کالا ها مستقیماً خود را به خریدار نمایش نمی ‌دهند و این پوشش آن ها است که با اشکال مختلف و جملاتی کوتاه، معرف جنس داخل آن ها می باشد واطلاعات لازم را به مخاطب (خریدار) ارائه می‌دهد.
بدین ترتیب بسته بندی به عنوان اولین وسیله ارتباط بصری با مخاطب محسوب می‌شود.

بسته بندی چیست؟

بسته ‌بندی در بهترین تعریف، به عنوان یک سیستم هماهنگ توصیف می‌شود که هدف از آن آماده سازی کالا جهت حمل‌ و نقل، توزیع، انبار کردن، فروش و مصرف می ‌باشد.
بسته‌ بندی یک عملیات تجاری پیچیده، پویا، علمی، هنری و بحث آفرین است که در بنیادی‌ ترین شکل خود، کارکرد های محافظت، نگهداری، حمل و نقل، اطلاع رسانی و فروش را شامل می‌شود. بسته ‌بندی نوعی عملکرد خدماتی است که به خودی خود نمی ‌تواند وجود داشته باشد؛ زیرا به یک کالا نیازمند است. اگر کالایی وجود نداشت، هیچ نیازی به بسته‌ بندی نبود.
بسته‌ بندی کارکردهای متنوعی دارد؛ از کارکرد هایی با ماهیت فنی گرفته تا آن هایی که با بازاریابی مربوط می ‌شوند.کارکرد های فنی کارکرد های بازاریابی
دربرگیری اندازه‌گیری تبادل اطلاعات ارتقاء
محافظت ذخیره‌سازی نمایش فروش
نگهداری دور ریزی آگاهی رسانی ایجاد انگیزه
کارکردهای بسته بندی متخصصان فنی بسته‌ بندی نیازمند مهارت ‌های علمی و مهندسی می‌ باشند، در حالی که متخصصان بازاریابی نیازمند مهارت‌ هایی در زمینه درک هنری و انگیزشی هستند. غیر از خود محصول که مشتری در صورت خرید با آن آشنا می ‌شود، اولین و نزدیک‌ ترین ارتباط بصری مشتری با کالا از طریق بسته ‌بندی است. بسته ‌بندی نا مناسب، بر روحیه جامعه مصرف کننده تأثیر نا مطلوبی برجای می‌ گذارد. به طوری که استنباط مصرف کننده از محصول، با بسته ‌بندی نا مناسب مانند تأثیر رفتار فروشنده بی‌ حوصله درآخر وقت کار روزانه است، که اغلب از نظر روانی موجب رنجش خاطر مشتری می گردد. اما بسته‌ بندی مناسب از طریق ارتباط بصری اطلاعات کاملی را در مورد محصول و تولید کننده به مخاطب یا مصرف کننده منتقل می ‌کند.

تعاریف بسته بندی

بسته‌ بندی به ظرفی گفته می‌شود که مظروفی را در خود جای دهد و حلقه‌ای بین تولید انواع بسته ‌بندی و بازار مصرف باشد.
بسته‌ بندی عبارت است از بستن اشیای متفرق در یک لفاف یا در یک صندوق «بسته‌بندی به معنای هر نوع محصولی از هر جنس و ترکیبی با هر گونه ماهیت و طبیعتی است که بتواند به عنوان ظرفی برای مقاوم ‌سازی، حمل و نقل، جابجایی و تحویل و ارائه خوب کالا از ماده خام گرفته تا محصول آماده مصرف را از تولید کننده به مصرف کننده برساند».
«بسته‌ بندی وسیله‌ ی تضمین برای مصرف کننده نهایی است در شرایطی سالم و با حداقل هزینه کلی». «بسته‌ بندی آنچه را که فروخته می ‌شود حفاظت می ‌کند و آنچه را که حفاظت می‌ شود به فروش می ‌رساند». «بسته‌ بندی ممکن است به عنوان یک هنر یا علمی که در ارتباط با توسعه و استفاده از مواد، روش‌ ها و تجهیزات برای به کارگیری محصول در یک ظرف به منظور محافظت از محصول در برابر مراحل مختلف تعریف شود، یا در تعریف بسته ‌بندی می ‌توان گفت که بسته ‌بندی عبارت است از هر گونه ظرف یا بسته ‌ای که محصول در آن برای فروش به بازار عرضه می ‌شود و به وسیله آن اطلاعات لازم در مورد محصول به مصرف‌ کنندگان منتقل می‌ شود». بسته بندی عاملی است که مقدار مشخصی از یک کالا را در زمان مشخص و در چهارچوب مشخصات خاصی در خود نگاه می ‌دارد. این عامل بسیار مهم می ‌تواند ضمن معرفی نام، خواص، مشخصات فنی و شیمیایی، تاریخ مصرف، قیمت، طریق مصرف و نگه‌ داری صحیح، محافظت آن کالا را تا زمان مصرف به عهده گیرد و در عین حال یک بسته‌ بندی مطلوب قادر است موجب افزایش زمان حفظ و نگهداری کالای فاسد شدنی باشد.

ویژگیهای یک بسته بندی خوب چیست؟

یک بسته‌ بندی خوب، از محصول در طی حمل و نقل، فرآیند بارداری، قفسه مغازه خرده فروشی و در قفسه خانه مشتری مراقبت می‌ کند. تا زمانی که توزیع محصول را در زمان و مکان مفید ارائه کند. بسته ‌بندی از طریق فراهم آوردن درجه مناسبی از حفاظت در مقابل شکستگی، فاسد شدن و گم‌ شدن محتویات محصول، به ارزش محصول می‌ افزاید.
به طور کلی می‌ توانیم وظایف بسته‌ بندی را به طور خلاصه به صورت زیر بیان کنیم: حفاظت و نگهداری کالا منظور از «حفاظت» پیشگیری از آسیب فیزیکی و منظور از«نگهداری» توقف یا جلوگیری از تغییرات شیمیایی و بیولوژیکی می ‌باشد.

آسودگی در استفاده از محصول با استفاده از بسته بندی مدرن

بسته‌ بندی عملکرد مناسبی برای واسطه‌ ها، توزیع کنند گان و مشتریان جهت آسایش ارائه می‌کند. بسیاری از تسهیلات که به وسیله یک بسته ‌بندی مناسب ارائه می ‌شوند، چیز هایی نظیر برچسب محصول، نحوه مصرف و استاندارد بودن می‌ تواند باشد.

نقش اطلاع رسانی بسته بندی

بسته‌بندی می‌تواند به کسب یک شناخت کلی از محصولات مختلف توسط مصرف کننده کمک کند که آرم یا نام شرکت مربوطه بیشترین وظیفه را در این میان به عهده دارد.

بسته بندی و بازاریابی برای محصول

در جایی که رقابت بین شرکت‌ها پیش می ‌آید بسته ‌بندی برتر می ‌تواند در شناخت محصول شرکت از محصول رقبا مفید واقع شوند. جلب توجه، مصرف کننده بسته ‌بندی به فروش محصول در مغازه کمک می ‌کند به عبارتی بسته ‌بندی می‌ تواند همانند یک فروشنده موفق در تبلیغ کالای درون خود کار آمد باشد.

بسته بندی وظیفه حفاظتی ، ارتباطی

بسته بندی سیستم مرکبی است که هم وظیفه حفاظتی (Protective) و هم وظیفه ارتباطی یا اطلاع رسانی (Information active) را بر عهده دارد. به همین جهت بسته‌ بندی به عنوان یکی از رسانه ‌ها، محمل ‌ها یا طریق ایجاد ارتباط و اطلاع رسانی نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد.
در بسته ‌بندی اگر پوشش حفاظتی در حد کفایت نباشد، کالا از نظر فیزیکی آسیب می‌بیند اگر پوشش، اطلاعاتی نادرست داشته باشد، اعتماد مخاطب (خریدار) از بین می‌رود.

ساختار اطلاعاتی بسته بندی

ساختار اطلاعاتی یا پوشش اطلاعاتی، دقت و ظرافت فوق العاده‌ای می‌ طلبد، تخصص ‌های گوناگونی را به کار می ‌گیرد و در روح و روان و فکر و اندیشه مخاطب رسوخ می ‌کند. این پوشش به طور مستقیم از زمان، تکنولوژی و فرهنگ تأثیر می ‌پذیرد مانند محتوی، خود تاریخ انقضایی را یدک می‌ کشد. به همین دلیل است که بسته ‌بندی کالا‌ها، هر چند وقت یکبار، با تغییر تکنولوژی ساخت یا کشف رنگ های جدید در بسته ‌بندی تغییر می ‌یابند و دگرگون می ‌شوند.
بست ه‌بندی علاوه بر قابلیت حمل و نقل، با نوآوری می ‌تواند در زمینه‌ های تکنیکی، هنری و ارتباطی، کالا را برای بازار جذاب و قابل جلب توجه کرده و از این نقطه نظر میان کالا و مصرف کننده رابطه نوینی برقرار سازد، کمتر پدیده‌ ای ارتباطی مانند بسته ‌بندی، دو ویژگی جاذبه فردی و اجتماعی را تواماً با خود همراه دارد. در تعریفی سیستماتیک، بسته‌ بندی را می ‌توان پوششی از یک سیستم دانست که کالا نامیده می‌شود و کالا عبارت است از دانشی که توسط انرژی در جرم ثابت شده است؛ از طرف دیگر هر سیستمی که محتوای دانش است به ناچار دارای دو نوع پوشش نیز می‌باشد: یکی پوشش حفاظتی و دیگری پوشش ارتباطی، اطلاعاتی.

عملکرد بسته بندی

۱. به طور کلی بسته‌بندی دارای ۴ عملکرد و یا وظیفه اصلی است:
۲. عملکرد تکنیکی و حفاظتی
۳. عملکرد اقتصادی
۴. عملکرد تبلیغاتی
۵. عملکرد اطلاع رسانی بسته بندی و فروش
تولید کنندگانی که در صدد طراحی و تهیه محصول جدیدی هستند باید به این نکته توجه کنند که اگر برداشت دقیقی از گروه هدف (مشتری) در ذهن داشته باشد مطمئنا شاهد رشد تولید و سود ناشی از آن می‌ شوند.
– بسته‌بندی خوب نیمی از فروش خود را از قبل کرده است
مهمترین نکته این است که بسته باید سریعا در میان انبوه محصولات نظر خریدار را به خود جلب کند. یک بسته‌بندی خوب باید در نقش یک فروشنده ساکت عمل کند و بسته باید به نوعی باشد که خریدار آنرا به یاد بسپارد و برای خرید های مکرر بعدی به آن مراجعه کند.
بسته نه تنها باید فرآورده را محفوظ نگه دارد، بلکه باید مصرف کننده را جذب کند و اطلاعات لازم را به بیننده بدهد. در ضمن فرآورده داخل آن را باید بتوان به راحتی از درون آن خارج کرد و موقعی که خالی شد بتوان پوشش هر بسته را از بین برد.
بسته‌ ها سوای جلب خریدار، اطلاعات لازمی، هم به وسیله رنگ و هم به وسیله عبارت و نشانه‌ها در اختیار مصرف‌کننده می‌گذارند. بدین ترتیب بسته بندی از یک وسیله ساده محافظت محصول به یکی از عوامل اصلی فروش بدل گشته و حلقه اصلی زنجیره‌ای شده است که تولید کننده را به مصرف کننده مرتبط می ‌نماید.
یک بسته ‌بندی خوب هم باید با روحیه کالا هماهنگ باشد و هم باید عنصری و ابتکاری در خود داشته باشد تا بتواند خریدار را به خود جلب کرده و در یاد او بماند.

بسته بندی و تبلیغات

امروزه برای رساندن پیام های تبلیغاتی از وسایل عدیده ای مانند بروشور و کاتالوگ، پوستر، مطبوعات، رادیووتلویزیون، سینما، نمایشگاه های تبلیغاتی استفاده می گردد و بسته بندییکی از آن ها است .
بسته ‌بندی، لبه رقابت محصولات است، ایجاد انگیزه برای خریدار، به ویژه برای یک محصول جدید، بیش از هر چیز به کیفیت و تاثیر بصری بسته ‌بندی مربوط می‌شود.ایجاد تمایز اولین قدم است. در مرتبه بعد، باید طرح و حجم بسته زیبا و جالب باشد و بالاخره کیفیت محصول بسیار مهم است.
برای ایجاد تمایز دو عامل مهم در اختیار داریم. یکی شکل فیزیکی و یکی طرح و شکل گرافیک آن یعنی طرح و رنگ که شامل لوگو و تصویر و زمینه و حروف می‌شود. بسته بندی باید معرف محصول خود باشد
مصرف کننده باید قادر به تشخیص ارتباط میان محصول و استفاده‌اش در اولین نگاه باشد. باید توجه داشته باشیم که رنگ‌ها سریع‌ترین و مستقیم ترین وسیله برای دستیابی به این هدف هستند.
برای موفقیت در فروش لازم است که رنگ بسته‌بندی با طبیعت و اثرات محصول ارتباط نزدیک داشته باشد.بعد از این، نوبت به رنگ می ‌رسد. وقتی طوفان رنگ همه جا را فرا گرفته، چه بسا بسته‌های سیاه و سفید تمایز بیشتری ایجاد کنند. علاوه براین‌ها محصول باید ادعای جدیدی داشته باشد و مزیتی را به مشتری عرضه کند.
در ضمن در جوامع پیشرفته تر، به اطلاعات نوشته شده روی بسته‌ بندی‌ ها توجه دقیق تری می‌شود. هر بسته‌ای که توضیحات و مشخصات بیشتر درباره محصول و مواد تشکیل دهنده آن داشته باشد، قابل اعتمادتر است.

بسته بندی ، محصول را به فروش می رساند

یکی از وظایف تبلیغات این است که تصویر بسته ‌بندی را در ذهن مشتری حک کند. لازم است که یک بسته ‌بندی به آسانی مشخص باشد و در قفسه فروشگاه قابل تشخیص.
مهمترین نکته این است که بسته ‌بندی باید سریعا در میان انبوه محصولات نظر خریدار را به خود جلب کند، چرا که میزان کشش بصری که بسته بندی درخریدار ایجاد می‌کند، بر تصمیم خریدار تاثیر فراوانی می‌گذارد. امروزه مصرف کننده مورد هجوم هزاران آگهی و عرضه گوناگون کالاهای مشابه است. بسته باید جلب توجه کند، به طوری که خریدار محصول موردنظر خود را فورا بیابد، زیرا در غیراین صورت به مارک مشابه آن مراجعه خواهد کرد. از طرف دیگر یک بسته‌ بندی خوب نه تنها باید در نقش یک فروشنده ساکت باشد بلکه باید ویژگی‌های آن به گونه‌ای باشد که خریدار آن را بیاد بسپارد و برای خریدهای مکرر بعدی در نظر بگیرد. در اینجا گرافیک بسته ‌بندی بیش از هر قسمت دیگر اهمیت می ‌یابد. بسته ‌ای که خوب طراحی شده باشد، اقتصادی ‌ترین شیوه افزایش فروش است. شاید بتوان تبلیغات را در ساده‌ترین تعریف، نوع اعلان عمومی برشمرد. بخش مهمی از هدف تبلیغات، آگاه کردن مردم نسبت به تولیدات تازه است.
کار تبلیغات یک کار کاملا ارتباطی است، همچون تمام فعالیت ‌های ارتباطی که پیام میان فرستنده و گیرنده را رد وبدل می‌کند. مثلا در یک فروشگاه بزرگ که خود خریداران کالای خود را انتخاب و از قفسه برمی ‌دارند فروشنده‌ ای وجود ندارد که توضیحی در مورد کالا بدهد و باعث جلب نظر خریدار شود و این تبلیغات است که به وسیله تصاویر روی بسته‌ ها و یا تبلیغات مجله و پوستر و بیل برد ها باعث آشنایی مردم با کالا ها می ‌گردد. در تبلیغات تولید کننده و مصرف کننده وجود دارند و پیام تبلیغاتی به وسیله یک رسانه با استفاده از پیام‌های نوشتاری، دیداری و گفتاری و همان طور که اشاره شد مجلات و پوسترها از طرف تولید کننده فرستاده می‌شود تا به این وسیله مصرف ‌کننده را علاقه مند به خرید کنند. این روند در نهایت به پرداخت پول برای خرید محصول و یا استفاده از خدمات و تفکرات تولید کننده منجر می ‌شود.
از آنجا که تکرار اساس یادآوری است، یکی از ارکان در بسته ‌بندی، شعارهای تبلیغاتی نیز هست. زیرا این پیام ‌ها و شعارها چه به صورت پوسترهای تبلیغاتی کنار کالا و چه بسته ‌بندی و تصاویر روی کالا در قفسه ‌های فروشگاه در شرایط خرید در دسترس مشتری هستند و وقتی مصرف ‌کننده در اقیانوسی از کالا یا بسته ‌بندی‌های متنوع در یک فروشگاه بزرگ رها می‌شود، نیاز به تمام کالاها را احساس می‌کند زیرا تحت تاثیر آگهی ‌های کوچک و بزرگ در مقابل خود و بسته‌های جذاب قرار گرفته است. و این جا قدرت چیدمان است که مشتری را جذب خود می ‌کند و جذاب ‌تر بودن بسته ‌بندی‌ها و تصاویر آن ها مهم ‌ترین عامل جذب مشتری می تواند می ‌باشد.
در سیستم‌های جدید فروش، فروشنده ‌ای وجود ندارد که توضیحی بدهد و به جای آن خود بسته‌ ها هستند که کالای درون خود را تبلیغ می ‌کنند و ایجاد انگیزه و القای نیاز برای خرید می ‌کنند. اما چه چیز باعث جذابیت بسته‌ها می‌گردد؟ به کار بردن شکل ‌ها، سمبل‌ ها و نشانه‌ های تجاری و نوع چیدن محصولات هم‌ خانواده، در طبقات و خلاقیت در ایجاد تصاویر تبلیغاتی و تصویرسازی‌ های روی محصولات در این مورد حرف اول را می زنند.

عملکرد تبلیغاتی بسته بندی

در عملکرد تبلیغاتی بسته می‌ باید دارای نام تجاری مخصوص و همچنین علامت تجاری مختص به خود (آرم، لوگو تایپ یا آرم نوشتاری) و جملات و شعارهای تبلیغاتی که کالا را معرفی می ‌نماید، باشد. همچنین عکس ها و طراحی های زیبا، انتخاب رنگ بجا و فرم مناسب ،بسته‌ بندی را از میان دیگر بسته‌ ها متمایز می‌ سازد و آن را دارای شخصیت مخصوص به خود و هویت خاص می ‌کند. در این زمینه هر چه انتخاب رنگ مناسب‌ تر باشد و فرم بسته‌ بندی عقلانی ‌تر، آرم قابل دید تر و نام زیبا تر و خوانا تر باشد، جذابیت بیشتری برای مصرف کننده ایجاد می‌گردد.

۴ کیلو کاغذ به ازای هر دانشجو؛ تلنگری برای حذف کاغذی پایان‌نامه

تهران- ایرنا- دستورالعمل حذف چاپ پایان‌نامه‌ها در صورتی که توسط دانشگاه‌ها اعمال شود، نه تنها برای هر دانشجو چهار کیلو کاغذ استفاده نمی‌شود بلکه به گفته معاون اداری مالی وزیر علوم، چاپ نشدن سالانه ۲۰۰ هزار پایان‌نامه منجر به صرفه‌جویی ۱۰۰ میلیون ورق کاغذ می‌شود.

به گزارش روز شنبه خبرنگار دانشگاه و آموزش ایرنا، حذف کاغذی پایان نامه‌ها از سال آینده در دانشگاه‌ها کلید می‌خورد هر چند بسترسازی برای این اقدام بزرگ محیط زیستی امسال با ابلاغ بخشنامه معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آغاز شد.

بخشنامه ممنوعیت چاپ پایان نامه در دانشگاه‌ها

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری پنجم تیرماه سالجار با ابلاغ بخشنامه‌ای به رؤسای دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور از آنان خواست تا از سال تحصیلی آینده نسبت به حذف و ممنوع ساختن چاپ کاغذی پایان نامه‌ها و موارد مشابه اقدام کنند. در این بخشنامه آمده است:

«در راستای سیاست‌های دولت محترم و با توجه به نامه شماره ۹۷/۱۰۰/۴۵۴۲۳ مورخ ۹۷/۱۱/۱۱ معاون محترم رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست و نیز با عنایت به عزم دستگاه آموزش عالی در کاهش هزینه‌ها، صرفه جویی در مصرف کاغذ و دستیابی به اهداف برنامه مدیریت سبز و همچنین با توجه به نقش آموزش عالی در بهینه‌سازی رفتارهای صحیح در جامعه، لازم است کلیه دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی از سال تحصیلی آینده نسبت به حذف و ممنوع نمودن چاپ کاغذی پایان‌نامه‌ها / رساله‌ها، گزارش‌های علمی، گزارش‌های درسی و یا تکالیف آموزشی رایج در همه مقاطع و رشته‌ها اقدام کنند.
شایان ذکر است، تشخیص موارد استثنا (مصادیقی که امکان نشرِ الکترونیکی آن وجود ندارد) بر عهده دانشگاه خواهد بود.»

۴ کیلو کاغذ برای هر دانشجو
بر اساس گفته‌های سعید مهدوی رئیس گروه خمیر و کاغذ سازی مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری، منع چاپ کاغذی پایان نامه‌ها برای هر دانشجو می‌تواند هزار برگ صرفه‌جویی داشته باشد، هر کاغذ A۴ را بخواهید وزن کنید حدود ۳ تا ۴ گرم است یعنی هزار برگ ضربدر ۴ گرم می‌شود ۴ کیلو، این میزان برای هر دانشجو است؛ حالا این را تعمیم دهیم به دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری که در کشور مشغول به تحصیل هستند و می‌خواهند فارغ التحصیل شوند که میزان صرفه‌جویی از آن به دست می‌آید.

تحقیقات معاون وزارت علوم
محمدتقی نظرپور، معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز که پیشتر بخشنامه حذف استفاده از ظروف یکبار مصرف در دانشگاه‌ها را ابلاغ کرده است اظهار کرد: حرکت دانشگاه‌ها به سوی حذف کاغذی پایان نامه‌ها، منجر به عدم قطع حداقل پنج هزار درخت صنوبر ۱۰ ساله از جنگل‌های فعلی کشور می‌شود.
وی با طرح این سوال که حذف کاغذی پایان نامه‌ها خللی در برنامه‌های دانشگاه‌ها ایجاد می‌کند یا خیر، تاکید کرد: در اتاق هر استاد، تعداد زیادی پایان نامه مشاهده می‌شود که کمر قفسه‌ها را خم کرده است. رسانه‌ها باید بررسی کنند که مراجعه اینترنتی دانشجویان برای تکمیل پایان نامه به صرفه تر است یا مکاتبات کاغذی و استفاده از کاغذ در چاپ پایان نامه.
معاون اداری مالی وزارت علوم با انتقاد از چاپ متعدد از پایان نامه‌های دانشجو، گفت: بعد از دفاع، یک نسخه از پایان نامه در دانشکده محل تحصیل، یک نسخه در اتاق استاد، یک نسخه در دانشگاه و حداقل دو نسخه هم توسط دانشجو نگهداری می‌شود؛ آیا نیازی به چاپ این تعداد پایان نامه احساس می‌شود؟
وی این نکته را یادآور شد که حذف کاغذ کار سختی محسوب می‌شود و زمان بر است؛ هر چند می‌توانیم رساله‌ها را با عزم جدی از حالت کاغذی خارج سازیم.

فرهنگ سازی برای حذف ظروف یکبار مصرف
نظرپور در ادامه بر حذف ظروف یکبار مصرف پلاستکی و کاغذی از دانشگاه‌ها نیز تاکید کرد و افزود: فرهنگ سازی، پایه اول حذف این ظروف از روی میز است. به عنوان مثال در تمام جلساتی که شرکت می‌کنم، مسئولان از پارچ و لیوان شیشه‌ای برای آب استفاده می‌کنند اما اگر همین ظروف یکبار مصرف در ادارات حذف شود، منجر به اعتراض ارباب رجوع خواهد شد.
وی تاکید کرد: نگرانی مسئولان در خصوص عدم استفاده از ظروف یکبار مصرف به خاطر حفظ سلامت مصرف کنندگان است، ریزدانه‌هایی از این ظرف‌ها خارج می‌شود که فعلاً عوارض آن برای ما محسوس نیست و به همین دلیل فعلاً عدم استفاده از این ظروف برای جامعه اهمیتی ندارد.
معاونت آموزشی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری طی دو هفته گذشته با صدور بخشنامه‌ای به تمام مراکز آموزش عالی کشور از حذف کاغذی چاپ پایان نامه‌ها خبر داد.

کدام درخت‌ها به خاطر پایان نامه قطع می‌شوند؟
بر اساس یکی از گزارش‌ها، کارشناسان معتقدند با توجه به تعداد فارغ‌التحصیلان کارشناسی و دکتری در کشور با این تصمیم، سالانه حدود ۷۰۰ تا ۸۰۰ هزار نفر در مقطع کارشناسی ارشد و ۲۰ هزار نفر در مقطع دکتری دانش آموخته می‌شوند که با حذف کاغذی پایان نامه‌ها سالانه از قطع ۲۸ هزار و ۸۴۰ اصله درخت آن هم در سطح جهانی جلوگیری می‌شود.
«مصطفی خوشنویس» عضو هیأت علمی بخش تحقیقات جنگل مؤسسه تحقیقات جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور پیشتر اعلام کرده بود که بهترین درخت برای تهیه کاغذ، درختان سوزنی برگ هستند چون تارهای تشکیل دهنده بافت این چوب بسیار بلند است و حتی ۵ تا ۶ برابر طول فیبرهایی است که در درختان پهن برگ وجود دارد. در نتیجه وقتی کاغذی با سوزنی برگ‌ها تهیه می‌شود، قابلیت خمش‌پذیری آنها خیلی زیاد است. همچنین در مقابل از هم پاشیدن بافت هم بسیار مقاوم است.
به گفته این کارشناس، فیبرهایی که از درختان پهن برگ به دست می‌آید کوتاه است، بنابراین هر چه هم پرس شوند به محض اینکه یک یا دو بار تا بخورند فیبرها از هم باز شده و کاغذ ماهیت خود را از دست می‌دهد. برای همین چوب‌های درختان پهن برگ با درصد کمی از خمیر سوزنی برگ‌ها برای کاغذهای روزنامه و کاه‌ی و با درصد خیلی کمتر برای کارتن‌سازی استفاده می‌شوند.
وی اعلام کرده بود از آنجا که در کشور درختان سوزنی برگ نداریم بنابراین قانون منع چاپ کاغذی پایان‌نامه‌ها بر روی قطع نشدن درختان تأثیر دارد اما نه زیاد اما اگر جهانی نگاه کنیم قطعاً تأثیرگذار است.

درخواست بیش از ۵۰۰ ناشر در سامانه کاغذ/ تزریق ۳۰۰۰ تن کاغذ در هفته جاری به حوزه نشر

مرحله تأیید شرایط واردکننده و ورود کاغذ به چرخه توزیع، ۳-۲ ماه به طول می‌انجامد. بر اساس این روند هفته جاری ۳۰۰۰ تن کاغذ به نشر تزریق خواهد شد.
درخواست بیش از ۵۰۰ ناشر در سامانه کاغذ/ تزریق ۳۰۰۰ تن کاغذ در هفته جاری به حوزه نشر

به گزارش خبرنگار کتاب و ادبیات خبرگزاری فارس، هفته گذشته کمیته تخصیص کارگروه کاغذ معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از تخصیص مجدد کاغذ با ارز دولتی خبر داد.

این مرحله از ۱۳ تیرماه آغاز شده و در حال حاضر حواله به ناشران تحویل شده است. این مسیر از زمانی شکل اجرایی منسجمی به خود گرفته که «شیوه‌نامه اجرایی کارگروه کاغذ نشر کتاب» تدوین شد.

این گزارش اضافه می‌کند، مسوولان امر معتقدند در کشور مشکلی با عنوان کاغذ نشر وجود ندارد، چون نیاز سالانه کاغذ نشر در کشور بین ۳۰ تا ۴۰ هزار تن است که البته این میزان توسط دولت با ارز دولتی قابل تامین است.

سامانه اینگونه عمل می‌‌کند که با توجه به کارنامه و عملکرد واردکنندگان، کاغذ وارد کشور می‌شود، در اختیار کارگروه کاغذ قرار می‌گیرد و کاغذ به دست ناشر می‌رسد. پروسه تائید شرایط واردکننده و ورود کاغذ به چرخه توزیع دوتا سه ماه به طول می‌انجامد و بر اساس این روند در هفته جاری ۳۰۰۰ تن کاغذ به نشر تزریق خواهد شد.

در این میان البته با فعال شدن کارگروه کاغذ ارشاد برخی ناشران و فعالان عرصه نشر می‌پرسند آیا با این مسیر، قیمت کاغذ ظهیرالاسلام هم کاهش می‌یابد؟ در پاسخ باید گفت که ارشاد با این روند سعی در عرضه کاغذ با قیمت مناسب به دست ناشر دارد. در واقع با قیمت کاغذ وارداتی ارشاد همه تمایل خواهند داشت از این مسیر ورود کنند. از این رو اکنون قیمت کاغذی که ارشاد تزریق می‌کند، ۱۲۰ تا ۱۵۰ هزار تومان است.

اما شیوه نامه چه می‌گوید؟ بر اساس شیوه نامه اجرایی کارگروه کاغذ نشر ارشاد، ابتدا ناشر درخواست خود را در سامانه ثبت کرده و عناوینی که برای آن طالب کاغذ است در این بخش درج و مدارک را ارائه می‌دهد تا درخواست بررسی شود. ارشاد نیز با توجه به بضاعت موجود، کاغذ را تامین می‌کند، هرچند برخی ناشران خواهان چاپ کتاب‌های کهن یا مجلدات حجیم هستند از این رو ممکن است تمام حجم کاغذ درخواستی این دست از ناشران به شکل کامل تامین نشود اما در غیر این صورت ناشران تمام کاغذ را تحویل می‌گیرند.

تا هفته گذشته بیش از ۵۰۰ ناشر در سامانه درخواست خود را ثبت کرده‌اند، سهمیه‌بندی تخصیص صورت گرفته و توزیع از این هفته آغاز خواهد شد و ناشران می‌توانند حواله‌ها را دریافت کنند.

هزینه میلیاردی زیرساخت‌های حذف کاغذ از پایان‌نامه

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی با بیان اینکه در صدد فراهم کردن زیرساخت‌های لازم برای ممنوعیت چاپ پایان‌نامه‌های کاغذی هستیم، هزینه زیرساخت‌های سخت‌افزاری و شبکه‌ای اجرای این قانون را یک میلیارد تومان عنوان و تأکید کرد: سیاست‌گذاری پشت این قانون درست بوده اما باید مکانیزمی دیده شود که بتواند از پیش آمدن سایر مشکلات جلوگیری کند.
به گزارش فرتاک نیوز،

محمد طالعی، با بیان اینکه در صدد فراهم کردن زیرساخت‌ها برای اعلام ممنوعیت چاپ پایان‌نامه‌های کاغذی در دانشگاه هستیم، گفت: ما آمادگی اجرای این قانون را نداشتیم، دلیل آن این است که در حوزه پایان‌نامه‌ها از پیش‌تر بحث ایرانداک مطرح بود و مکانیسمی که بتواند پایان نامه‌ها را در یک جا متمرکز کند و سامانه همانندجو را پیاده‌سازی کند.

وی تصریح کرد: در این زمینه بعضی دانشگاه‌ها با ایرانداک همراهی نکردند که این موضوع به چند دلیل برمی‌گردد؛ یک دلیل آن این است که بعضی پایان نامه‌ها تحت مالکیت معنوی و مالی دانشگاه‌ها هستند به این مفهوم که ممکن است قابلیت تجاری سازی یا استخراج پتنت از آن‌ها وجود داشته باشد.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی خاطرنشان کرد: همچنین زمانی هست که موضوع یک پایان نامه اهمیت دارد و برخی اساتید تمایل ندارند چنین پایان‌نامه‌هایی منتشر بشوند و در دسترس دیگران قرار گیرند.

طالعی گفت: چنین نمونه‌هایی را در دانشگاه خودمان داشتیم؛ به عنوان مثال دانشجوی دکترای ما یک مقاله کنفرانسی ارائه داده و یک دانشجوی خارجی همان ایده را با توجه به امکاناتی که در اختیار دارد، خیلی زود به یک مقاله معتبر بین‌المللی تبدیل کرده و زمانی که دانشجوی دکترای ما خواسته مقاله اصلی‌اش را تحویل بدهد، ایده او قبلاً به چاپ رسیده است.

وی یادآور شد: این مشکل را در مورد پایان نامه‌ها هم داریم و برخی از اساتید تمایل ندارند پایان‌نامه دانشجوی آن‌ها منتشر بشود و مهلت پنج ساله برای انتشار قرار می‌دهند.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی خاطرنشان کرد: بعضی از اعضای هیئت علمی در حوزه‌های خاص، به عنوان مثال حوزه‌های دفاعی کار می‌کنند که این موارد هم جزو پایان‌نامه‌های محرمانه و موضوعاتی هستند که نمی‌توانیم آن‌ها را به صورت الکترونیکی منتشر کنیم. از همین جهت نیز برخی اساتید داور و اعضای هیئت علمی موافق این موضوع که پایان‌نامه‌های فوق در ایرانداک منتشر شود نبوده‌اند، ضمن آنکه سامانههمانندجو اطمینان صد در صدی به ما نمی‌دهد که سرقت ادبی و علمی از پایان‌نامه‌ها صورت نمی‌گیرد.

طالعی تصریح کرد: دانشجویان در گذشته از پایان‌نامه‌های موجود در مخازن استفاده می‌کردند. موضوعی که به ما ابلاغ شده این است که در سطح دانشگاه خودمان مکانیزمی را ببینیم که پایان‌نامه‌ها بتوانند به صورت دیجیتال در دسترس قرار گیرند. واقعیت امر این است که گران شدن زیرساخت‌های آی تی و مشکلات بودجه‌ای که دانشگاه‌ها دارند نیز مزید بر علت شده است.

وی تشریح کرد: با توجه به آنکه کتابخانه مرکزی نداریم و کتابخانه‌ها در بین دانشکده‌ها پراکنده هستند، برآورد ما این بوده که باید بودجه‌ای به ارزش یک میلیارد تومان هزینه کنیم تا بتوانیم زیرساخت لازم برای در دسترسی دانشجویان به پایان نامه‌های الکترونیکی را فراهم کنیم.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی اضافه کرد: از پنج سال قبل نسخه الکترونیکی پایان نامه‌های موجود را در کنار نسخه‌های کاغذی در کتابخانه‌ذخیره کردیم و عملاً چنین زیرساختی را در دانشگاه داشته و به لحاظ اجرایی مشکلی نداریم. اما اینکه دانشجو بخواهد پایان نامه‌ها را به صورت الکترونیکی مطالعه کند، برای ما هزینه‌بر است به خصوص اینکه باید برای دانشجویان سیستم و رایانه تهیه کنیم.

طالعی با اشاره به اینکه دیدگاه‌هایی مبنی بر این وجود دارد که انتشار عمومی پایان‌نامه‌ها کمکی به شرایط فعلی نمی‌کند، گفت: در صورت داشتن این دیدگاه مجبور هستیم با مکانیزم کنترل شده قبلی در این حوزه عمل کنیم و صرفاً دسترسی دانشجویان را به مخازن فراهم کنیم که در این صورت نسخه کاغذی وجود ندارد که دانشجو بتواند به آسانی آن را ورق بزند، برای آماده‌سازی‌های سخت‌افزاری و شبکه‌ای به منظور فراهم کردن نسخه‌های الکترونیکی در مخازن دانشگاه نیز هزینه یک میلیارد تومانی مورد نیاز خواهد بود.

وی در پاسخ به اینکه اساتید ظرفیت پذیرش ممنوعیت چاپ پایان‌نامه‌های کاغذی از سال تحصیلی آینده را دارند یا خیر، گفت: اساتید مشکل خاصی در این حوزه ندارند و اساتید داور از سال‌ها پیش موافقت کرده‌اند که نسخه‌های الکترونیکی پایان‌نامه‌ها را داوری کنند. تعداد بسیار کمی با پایان‌نامه الکترونیکی سازگاری ندارند که کم بودن تعداد آن‌ها، مشکلی در این حوزه ایجاد نمی‌کند.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه صنعتی خواجه‌نصیرالدین طوسی تأکید کرد: از سال تحصیلی آینده قانون را اجرا می‌کنیم و معتقدیم که ممنوعیت چاپ پایان‌نامه‌های کاغذی باید اجرایی شود اما در عین حال باید به مشکلات مالی دانشگاه و مشکلات اساتید در این حوزه پرداخته شود. همچنین موارد استثنا، از جمله پایان‌نامه‌های دانشکده هوافضا که به راحتی نباید در دسترس عموم قرار گیرند، مورد توجه قرار گیرد.

طالعی در پایان با بیان اینکه باید کنترل‌های خود را در این حوزه داشته باشیم، اظهار کرد: نمی‌توان قانون کلی را در همه حوزه‌ها دیکته کرد و مسلماً اگر به این موارد توجه نکنیم، با مشکلات جدیدی مواجه خواهیم شد. به عنوان مثال ممکن است گزارش شود که حجم تخلفات پژوهشی و سرقت از پایان‌نامه‌ها افزایش پیدا کرده، در حالی که سیاست‌گذاری پشت این قانون درست بوده اما باید مکانیزمی دیده شود که بتواند از پیش آمدن سایر مشکلات جلوگیری کند.

اواسط تیرماه سال جاری پیرو نامه دکتر شریعتی نیاسر مبنی بر ممنوعیت چاپ کاغذی پایان‌نامه‌ها از سال تحصیلی آینده، محمد تقی نظرپور معاون اداری، مالی و مدیریت منابع وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دبیر کمیته مدیریت سبز این وزارت‌خانه نیز اقدام فوق را گامی در جهت حفظ محیط‌زیست و صرفه‌جویی مالی، و نیز کاهش وابستگی به ارز در شرایط تحریم دانست.

کاغذ نیست، کتاب‌های درسی کاغذی حذف می‌شود؟

ایلنا نوشت: معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی آموزش و پرورش با اشاره به افزایش قیمت کمک درسی گفت: مسئله افزایش قیمت و مشکلات مربوط به تامین کاغذ برای سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ مطرح است.

علی باقرزاده (معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی آموزش و پرورش) با اشاره به آخرین آمار از چاپ و توزیع کتب درسی و قیمت آنها با توجه به گران شدن کاغذ گفت: برای تهیه کتاب‌های سال تحصیلی آینده یعنی سال تحصیلی ۹۸-۹۹ از قبل کاغذ مورد نیاز را خریداری کرده بودیم و این افزایش بهای کاغذ تاثیری روی قیمت کتاب‌ها ندارد. بخشی از کتاب‌های اول تا ششم ابتدایی به علاوه پایه دهم تا دوازدهم در رشته‌های ریاضی، تجربی، فنی و حرفه‌ای و کاردانش و همچنین کتاب‌های تکمیلی استعدادهای درخشان از طریق سامانه فروش کتاب‌ عرضه شد و قریب به اتفاق آنها به فروش رسید.

وی ادامه داد: از اول مرداد ماه فرصت ویرایش در سامانه کتاب درسی صورت می‌گیرد و پایه‌های اول و دهم که در واقع پایه های ورودی هستند، هم می‌توانند از ۲۴ تیر ماه به بعد ثبت‌نام‌هایشان را انجام بدهند.

معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی آموزش و پرورش اضافه کرد: قیمت کتب درسی نسبت به سال قبل در دوره ابتدایی حدود ۱۰ درصد، در دوره اول متوسطه ۱۰ درصد و در متوسطه دوم بین ۱۵ تا ۱۷ درصد افزایش پیدا کرده است. مسئله افزایش قیمت کاغذ و مشکلات مربوط به تامین کاغذ برای سال تحصیلی ۹۹-۱۴۰۰ مطرح است.

باقرزاده‌زاده افزود:‌ قاعدتا تا این تاریخ باید کاغذ را تهیه و قیمت پایه آن را استخراج می‌کردیم، اما به دلیل اینکه نوع ارز تخصیص داده شده به کاغذ فعلا روشن نیست، این مسائل همچنان نامعلوم هستند. ما تا سال تحصیلی آینده زمان مختصری داریم و باید تا مهر ماه ۹۹ چاپ کتاب‌های درسی را شروع کنیم و حتما باید کاغذ خریداری شود و در اختیار چاپ و نشر افست قرار بگیرد.

وی درباره ارتباط با نظام صنفی رایانه‌ای کل کشور و ادعای آنها مبنی بر توزیع تبلت‌های ارزان قیمت به جای کتب درسی گفت: این مساله سال‌هاست که در دنیا مطرح شده، اما آن دسته از کشورهایی که مشکل کاغذ و فناوری ندارند هم به هیچ عنوان کتب تحصیلی دانش‌آموزان را حذف نکردند. میزان ارتباط دانش‌آموزان با تبلت و یا هرگونه ابزاری که او را به شاهراه اطلاعاتی متصل می‌کند، جزو بحث‌های جدی تربیتی است. استفاده از فناوری اطلاعات در تدریس به خصوص اینکه بخواهیم کتاب را حذف کرده و تبلت در اختیار دانش‌آموزان قرار دهیم، از طرف کنشگران اقتصادی مطرح شده نه صاحبنظران تعلیم و تربیت.

باقرزاده با بیان اینکه حذف کتب درسی به دلیل کمبود کاغذ قابل قبول نیست، گفت: درست نیست که ما به دلیل مشکلات موجود در زمینه کاغذ بخواهیم کتب درسی را حذف کنیم و به جای کتاب، ابزاری در اختیار دانش‌آموز قرار بدهیم که همه صاحبنظران حوزه تعلیم و تربیت و حتی کارشناسان سلامت درباره استفاده زیاد از اینگونه ابزارها توصیه‌ها و نظرات جدی دارند. به هر حال مشکلات فیزیکی که خیلی از افراد به دلیل ارتباط دائم با گوشی موبایل و تبلت پیدا می‌کنند، ناشی از همین مسئله است، اما ما منکر استفاده از فناوری اطلاعات در روند تدریس نیستیم.

وی ادامه داد: باید دید فناوری چقدر می‌تواند با حفظ اصول تعلیم و تربیت به بهبود یادگیری کمک کند. ما می‌توانیم برای ارتقا کیفیت آموزشی بخشی از فناوری را در تعلیم و تربیت مورد استفاده قرار دهیم به هر حال این به معنای نبودن ارتباط و یا باور نداشتن نقش فناوری در آموزش نیست. قطعا ارتباطاتی میان آموزش و پرورش و نظام صنفی رایانه‌ای کل کشور وجود دارد، اما فناوری آموزشی نیز در توزیع تبلت خلاصه نمی‌شود.

معاون توسعه منابع و پشتیبانی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی آموزش و پرورش در پایان اظهار داشت: در حال حاضر روش‌هایی وجود دارد که بدون استفاده از تبلت و گوشی موبایل می‌توان از فناوری استفاده کرد، مانند اتاق‌ها یا کلاس‌های هوشمند که یک سیستم فناوری جدید یادگیری در بر می‌گیرند، به نظرم فناوری آموزشی باید به سمت کلاس‌های هوشمند پیش برود نه توسعه سخت‌افزاری که آموزش را فردی کرده و کارهای گروهی را محدود می‌کند.

صالحی در حاشیه جلسه هیات دولت: ۳ هزار تن کاغذ تا هفته آینده ترخیص می‌شود

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در مورد آخرین وضعیت کاغذ فرهنگی گفت: ۳ هزار تن کاغذی که در حال حاضر در گمرکات موجود است در هفته آینده ترخیص خواهد شد.
صالحی در حاشیه جلسه هیات دولت: ۳ هزار تن کاغذ تا هفته آینده ترخیص می‌شود

به گزارش خبرگزاری فارس، سید عباس صالحی در حاشیه جلسه هیات دولت در جمع خبرنگاران درباره آخرین وضعیت کاغذ گفت: ۳۰۰۰ تن کاغذی که در حال حاضر در گمرکات موجود است در هفته آینده ترخیص خواهد شد. البته در سه ماه گذشته ۳۰ هزار تن کاغذ توسط وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تایید شده است که با توجه به اینکه کاغذ فرهنگی (نشر و مطبوعات) از غیرفرهنگی جدا شد، خود این موضوع اختلالی را در روند سامانه و مسیر‌های اداری وزارت صمت و بانک مرکزی ایجاد کرد.

وی ادامه داد: خوشبختانه سامانه‌های اداری، مرتب و منظم شدند و بانک مرکزی هم مسیر را در هفته جاری تسریع کرد.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی درباره ثبت دهه کرامت در تقویم رسمی کشور خاطرنشان کرد: دیروز در شورای فرهنگ عمومی در این رابطه صحبت‌های مقدماتی انجام و مراتب آن مورد گفت‌وگو قرار گرفت، البته یک بار این موضوع در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد که به علت نبود مستندات کافی مورد توجه قرار نگرفت و قرار شد یک بار دیگر با مستندات قوی‌تر آن را مطرح کنیم.

صالحی درباره موضوع آیین‌نامه نظام‌نامه صنفی نیز تصریح کرد: گروه‌های مختلف صنفی جلسات متعددی در این خصوص برگزار کردند. در حوزه هنر تنوع صنفی وجود دارد و در پاره‌ای از موارد اتحادیه روشن صنفی نداریم. به همین منظور دوستان ما ۲۰ یا ۳۰ جلسه با اصحاب صنوف جلسه برگزار کردند.

وی افزود: متنی هم در این باره تنظیم شده است و با توجه به اینکه بخشی از این بحث مربوط به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است، این متن نهایی شده و با آقای شریعتمداری وزیر کار هم صحبت کرده‌ایم و ایشان نیز آمادگی خود را اعلام کردند.

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پایان گفت: در حال نهایی کردن این موضوع هستیم و در آینده‌ای نزدیک به هیات دولت ورود پیدا می‌کند.

تولید در شرکت چوب و کاغذ مازندران به یک سوم ظرفیت کاهش یافت

ساری- ایرنا -مدیر عامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران گفت: به دلیل کمبود مواد اولیه، تولید کاغذ این کارخانه در سال گذشته به ۶۳ هزار تن کاهش یافت که معادل یک سوم ظرفیت ۱۸۵ هزار تنی ان است.

علی حسین پور روز یکشنبه در کارگروه تسهیل و رفع موانع تولید مازندران که با هدف تسهیل گری برای کارخانه چوب و کاغذ در محل این کارخانه با حضور استاندار و رئیس سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور برگزار شد، افزود: این کارخانه قادر به تأمین ۱۰ درصد کاغذ مورد نیاز کشور است، اما تحقق آن منوط به تأمین چوب مورد نیاز به عنوان مواد اولیه است.
وی با اشاره به اینکه این کارخانه همچنین نقدینگی برای تهیه مواد اولیه کم دارد، گفت که برای تداوم فعالیت به هزار میلیارد ریال تسهیلات سرمایه در گردش نیاز داریم.

حسین پور با بیان اینکه با توجه به شرایط اقتصادی کشور و درآمدی این کارخانه که حدود یک هزار و ۳۰۰ نفر مشغول به کار هستند، انتظار داریم تسهیلات بلندمدت با تنفس یکساله دریافت کنیم، گفت: در حال حاضر ۲هزار و ۳۶۰ میلیارد ریال به دستگاه‌های خدماتی از جمله آب، برق و گاز، تأمین اجتماعی و امور مالیاتی نیز بدهکار هستیم.

مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران گفت که البته از ۴۴۸ میلیارد ریال بدهی به امور مالیاتی ۳۴ میلیارد ریال آن جریمه است که انتظار داریم با حمایت استاندار بخشیده شود.

وی به مشکلات تأمین چوب در استان اشاره کرد و گفت: طبق قانون مجلس شورای اسلامی و دستورالعمل سازمان جنگل‌ها از ۱۵۰ هزار هکتار جنگلی که در اختیار شرکت بود در حال حاضر اجازه بهره برداری نداریم و حتی قادر به برداشت درختان شکسته و افتاده نیستیم و به همین دلیل هم با کمبود چوب به عنوان مواد اولیه مواجه شدیم.

حسین پور افزود: هم اکنون بیشتر چوب مورد نیاز کارخانه از بیرون خریداری می‌شود که انواع چوب‌های باغی است و نمی‌تواند پاسخگوی ظرفیت کارخانه باشد.

طرح ممنوعیت برداشت چوب از جنگل مبتنی بر برنامه ششم و مصوب مجلس شورای اسلامی است که بر اساس آن دولت موظف است از زمان اجرای این طرح (اواخر سال ۹۵) هیچ قرارداد پایان یافته در طرح‌های جنگلداری را تمدید نکند و وضعیت سایر قراردادهای مدت دار را هم در طول سه سال اول برنامه ششم مشخص کند.
شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران ۱۵۰ هزار هکتار از جنگل‌های منطقه را تحت پوشش داشت که بر اساس این قانون از اول آذر ماه سال ۹۶ طرح ممنوعیت شامل حال این شرکت شد و حق برداشت از جنگل را ندارد.
مدیرعامل شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران گفت: اگر چه برداشت از جنگل برای ما ممنوع شد ولی چوب‌های جنگلی زیادی در حال حاضر هر روزه قاچاق و بعضاً برای فروش تحویل کارخانه می‌شود و این جای بسی تأسف دارد که نظارت کامل در این خصوص صورت نمی‌گیرد.

حسین پور با بیان اینکه از سال گذشته تاکنون روند تأمین چوب جنگلی به صفر رسیده است و تا ۹۲ درصد چوب استفاده شده در یکسال اخیر از چوب‌های باغات است، گفت: در سال‌های گذشته فقط ۲۰ درصد چوب مورد نیاز شرکت از باغات بوده است.
وی گفت: مشکل تأمین چوب کارخانه از طریق جمع آوری و برداشت درختان شکسته و افتاده جنگل از یک سو و کاهش تعرفه‌های گمرکی واردات چوب از سوی دیگر قابل رفع است.
مدیرعامل شرکت چوب و کاغذ مازندران گفت: تنها راه رسیدن به تولید کامل بر اساس ظرفیت این کارخانه تأمین چوب به عنوان مواد اولیه است که راهکار و پیشنهادات زیادی را ارائه کردیم.
وی یکی از راهکارها را اجازه برداشت از جنگل تحت پوشش دانست و توضیح داد: در صورت تحقق این پیشنهاد کارخانه با همه امکانات و بویژه نیروی انسانی نه تنها می‌تواند از جنگل تحت پوشش حفاظت کند، بلکه با کاشت نهال بهینه کردن آن را تعهد خواهد کرد.
حسین پور بر لزوم همکاری سازمان جنگل‌ها با شرکت صنایع چوب و کاغذ مازندران بر اساس قوانین و مقررات تاکید کرد و گفت: در حالی که برداشت از جنگل قطع شد و اجازه برداشت درختان افتاده و شکسته را هم نداریم، در مقوله واردات نیز با مشکلات زیادی مواجه هستیم که از جمله آن تأمین ارز مورد نیاز است.
وی افزود: اگر دولت ارز مورد نیاز برای واردات چوب را اختصاص بدهد و مشکلات گمرگی حل و فصل شود، بخشی از مشکلات تأمین چوب کارخانه ما نیز حل و فصل خواهد شد.
شرکت چوب و کاغذ مازندران از سال ۱۳۷۶ در شهرستان ساری آغاز به کار کرد و مهم‌ترین تولیدکننده کاغذ در کشور محسوب می‌شود. این شرکت با در اختیار داشتن حدود یکهزار و ۳۰۰ نیروی انسانی به صورت مستقیم و ارتباط شغلی با چند صد نفر دیگر به طور غیرمستقیم، نقش مهمی در اشتغال استان مازندران دارد.